Συμβουλές Personal Finance-Μέρος 6ο

Μέχρι τώρα έχουμε καλύψει αρκετά θέματα όσον αφορά τη κατάρτιση του δικού σας προσωπικού προϋπολογισμού. Μάλλον θα έχετε αρχίσει να βλέπετε αυτή τη λέξη με άλλο μάτι όποτε τη συναντάτε ξανά. Επίσης πολύ πιθανό αν αρχίσατε να τα εφαρμόζετε ήδη ότι το να κάνεις το δικό σου προϋπολογισμό δεν είναι κάτι δύσκολο ούτε πολύ χρονοβόρο. Αν απλώς εφαρμόζεις κάποιες βασικές αρχές η ζωή σου θα γίνει καλύτερη από πολλές απόψεις και όχι μόνο οικονομικά.

Αποταμιεύστε για τις βροχερές ημέρες.

Αυτή τη φορά θα σας αναφέρω το δεύτερο βασικό κανόνα που θα πρέπει να έχετε κατά νου προκειμένου να καταρτίσετε το προσωπικό σας προϋπολογισμό. Αυτός δεν είναι άλλος από το «Αποταμιεύστε για τις βροχερές ημέρες». Άλλα μην ξεχνάτε ο δεύτερος κανόνας ισχύει μόνο αν ισχύει και ο πρώτος κανόνας (Αναθέτω σε κάθε ευρώ μια δουλειά).

Για να γίνω πιο συγκεκριμένος ας πούμε για παράδειγμα ότι έχετε στο τέλος του χρόνου το Δεκέμβριο για παράδειγμα να πληρώσετε τα τέλη κυκλοφορίας του οχήματος σας και την ασφάλεια του. Τα Τέλη Κυκλοφορίας κοστίζουν 250 ευρώ και η ασφάλεια 250 ευρώ επίσης. Άρα έχετε να δώσετε σε ένα μήνα 500 ευρώ απλώς και μόνο γι’ αυτά τα δύο. Αρκετά μεγάλο ποσό για ένα μήνα.

Αν δεν έχετε πρόβλημα ρευστότητας τότε όλα καλά. Άλλα και πάλι αυτό δε σημαίνει ότι έχετε χρήματα πολλά. Δε τα επενδύετε σωστά καθώς η υπερβολική ρευστότητα μπορεί να σας στερεί από ένα τόκο που μπορεί να κερδίζατε από τη τοποθέτηση τους σε κάποια προθεσμιακή κατάθεση. Το ιδανικό είναι να έχετε εκείνο το ποσό που θα μπορεί να καλύπτει τις υποχρεώσεις σας και τις ανάγκες σας για τις «βροχερές ημέρες» τα υπόλοιπα δε σας χρειάζονται να τα έχετε να στέκονται. Βάλτε τα σε μια προθεσμιακή κατάθεση ή επενδύστε όπως αλλιώς νομίζετε. Άλλωστε γι’ αυτό κάνετε το προϋπολογισμό σας για να γνωρίζετε πόσα χρήματα θα χρειάζεστε κάθε φορά. Περισσότερα γι’ αυτό θα σας αναφέρω όταν θα σας αναλύσω το Τέταρτο Χρυσό Κανόνα για το προσωπικό σας προϋπολογισμό αργότερα.

Άλλα ξανασκεφτείτε το! Τα τέλη κυκλοφορίας ξέρατε ότι θα έρθουν στο τέλος του χρόνου σωστά; Για κάθε μήνα από τα 250 ευρώ είναι (250/12=) 20.84 ευρώ περίπου. Ε λοιπόν θα μπορούσατε να βάζετε αυτά τα χρήματα σε ένα λογαριασμό κάθε μήνα προκειμένου να τα συγκεντρώνετε για τα τέλη κυκλοφορίας. Τι είναι 20 και κάτι ευρώ για σε ένα μήνα και τι 250 ευρώ μαζεμένα όλα μαζί. Αν είχατε ξεκινήσει από τον Ιανουάριο να βάζετε στην άκρη κάθε μήνα 20,84 ευρώ περίπου φανταστείτε όταν θα έφτανε ο Δεκέμβριος ποιο θα ήταν το ποσό που θα είχε μαζευτεί; Ακριβώς 250 ευρώ όσα χρειάζεστε για να πληρώσετε τα τέλη κυκλοφορίας!

Για την ασφάλεια του αυτοκινήτου ισχύει το ίδιο ακριβώς. Ξέρετε συνήθως ότι την πληρώνετε κάθε έξι μήνες. Το ποσό για κάθε μήνα είναι (250/12=) 46, 68 ευρώ περίπου. Τα χρήματα αυτά μπορείτε να τα βάζετε στην άκρη κάθε μήνα μετά το πρώτο εξάμηνο για να τα έχετε όταν φτάσει η ώρα να πληρώσετε την ασφάλεια του αυτοκινήτου σας. Αν το κάνετε αυτό τότε το ποσό που θα πληρώνετε κάθε φορά δε σας φαίνεται ΜΕΓΑΛΟ!

Φαντάζομαι θα θυμάστε κάθε φορά που έρχεται η εφορία συνήθως το φθινόπωρο ή όταν έρχονται μερικά γενέθλια ή γιορτές όπως Χριστούγεννα και Πάσχα και θέλετε να αγοράσετε μερικά δώρα. Ή ακόμα σκεφτείτε τις καλοκαιρινές σας διακοπές. Όταν έρθει ο καιρός να κάνετε κάποια από τα παραπάνω έξοδα ίσως θα σας φανεί λίγο δύσκολο να τα πληρώσετε και αυτό γιατί θα σας φαίνεται μεγάλο το ποσό που είναι να δώσετε. Αυτό όμως μπορείτε να το άλλαξετε. Προγραμματίστε τέτοια και άλλα παρόμοια έξοδα που είναι να κάνετε και διαιρέστε το ποσό αυτό με το πόσο χρόνο έχετε μπροστά σας μέχρι να πραγματοποιηθούν. Τότε έχετε βρει το ποσό που θα πρέπει να κρατάτε στην άκρη κάθε μήνα για αυτά ακριβώς έτσι ώστε όταν έρθει ή ώρα τα χρήματα να είναι εκεί και να σας περιμένουν να τα διαθέσετε για δώρα, ταξίδια και οτιδήποτε άλλο προγραμματίσατε.

Αποδεχτείτε το γεγονός ότι μερικά από τα χρήματα σας θα πρέπει να κάθονται και να περιμένουν τις μεγάλες πληρωμές που έχετε να κάνετε όταν αυτές έρθουν. Γενικά προτιμήστε στη ζωή σας να έχετε δώδεκα κανονικούς μήνες και όχι οκτώ κανονικούς μήνες και τέσσερις κακούς μήνες που δε σας φτάνουν τα λεφτά ή σας τελειώνουν γρήγορα λόγω κακού προγραμματισμού και έλλειψης ρευστότητας.

Και τι γίνετε με τις «εκπλήξεις» και τα έκτακτα έξοδα. Λοιπόν η πληρωμή και η τακτοποίηση των πάγιων εξόδων σας όπως τα τέλη κυκλοφορίας, η ασφάλεια του ΙΧΕ και άλλα παρόμοια έχει λυθεί. Αλλά θα μου πείτε τι γίνεται με τις επισκευές του οχήματος; Αν κατάλαλος η γιαγιά σας ή ο παππούς σας σπάσει το εσωτερικό χερούλι της πόρτας του αυτοκινήτου τότε τι θα κάνετε; Θα κατεβάζετε το παράθυρο και θα βγάζετε το χέρι σας να ανοίγετε τη πόρτα απ’ έξω.

Δε το νομίζω!!! Δεν είστε και ο τέλειος μάντης που παίζετε ακριβώς με τις στατιστικές και τις πιθανότητες να συμβούν όλα. Πολύ πιθανό να έχετε εκπλήξεις και επισκευές με το σπίτι σας, το αυτοκίνητο σας, τη μοτοσικλέτα σας ακόμη και με τα δόντια σας. Αυτά τα έκτακτα έξοδα δεν αποτελούν άμεσες αναγκαιότητες. Το θέμα είναι πάντως ότι ΞΕΡΕΤΕ ή έχετε κάποια αμυδρή ιδέα ότι μπορεί ν συμβούν, το μόνο θέμα είναι ότι δε γνωρίζετε ακριβώς το ΠΟΤΕ. Η λύση είναι απλή μαντέψτε. Είναι πολύ απλό. Το πιο πιθανό είναι να μην έχετε το ακριβές ποσό της ζημίας που θα χρειαστεί να πληρώσετε άλλα τουλάχιστον θα έχετε κάτι αφού το σκεφτήκατε εγκαίρως. Με το καιρό οι προβλέψεις σας το πιο πιθανό είναι να βελτιωθούν.

Καθίστε και σκεφτείτε όλες τις μεγάλες σας δαπάνες που είναι πιθανό να πραγματοποιήσετε μέσα στη χρονιά. Μίλησα προηγουμένως για τέλη κυκλοφορίας, ασφάλεια ΙΧΕ ή ατυχήματος ή ζωής, διακοπές, δώρα γενεθλίων, επετείων, ο φόρος της εφορίας, συνδρομές σε συλλόγους. Βασικά σκεφτείτε το ως οτιδήποτε μεγάλο ποσό που μπορείτε να το προγραμματίσετε και να το εκτιμήσετε όσον αφορά την αξία του και ξέρετε επίσης ότι θα έρθει κάποια στιγμή μπροστά σας.

Γράψτε τα σε ένα φύλλο excel είτε σε ένα κομμάτι χαρτί και κολλήστε το στο ψυγείο σας. Προγραμματίζοντας για όλα αυτά τα μεγάλα έξοδα σας δίνει πίσω την ηρεμία σας και αφήνετε το μυαλό σας ελεύθερο μακριά από σκοτούρες. Μέσα από τη πιστή εφαρμογή του πρώτου κανόνα (Αναθέτω σε κάθε ευρώ μια δουλειά) θα βοηθήσει τα χρήματα σας να φτάσουν ακόμα παραπέρα και θα έχετε να βρίσκεται αρκετά προκειμένου να βάζετε στην άκρη τις «ηλιόλουστες ημέρες» για τις «βροχέρες ημέρες» που θα συναντήσετε στη πορεία σας.

Βήματα σχεδιασμού:

Η νέα χρονιά που έρχεται είναι μια καλή ευκαιρία να αρχίσετε να τηρείτε αυτούς τους απλούς κανόνες που σας περιέγραψα. Καταγράψτε σε ένα φύλλο χαρτί όλα τα μεγάλα έξοδα που έχετε να κάνετε μέσα στη νέα χρονιά (διακοπές, τέλη κυκλοφορίας, ασφάλεια κλπ). Διαιρέστε το άθροισμα που θα προκύψει με το 12 και τότε θα έχετε το ποσό θα πρέπει να αποταμιεύετε κάθε μήνα για τις δικές σας «βροχερές ημέρες».

Γεωργιτσόπουλος Φ. Νικόλαος

Συμβουλές Personal Finance-Μέρος 5ο

Στο τέταρτο μέρος είχαμε δει το πρώτο χρυσό κανόνα για την ορθή διαχείριση των οικονομικών ενός νοικοκυριού ή και ατομικά, «αναθέστε στα χρήματα σας μια δουλεία». Αυτή τη φορά θα μιλήσουμε για το πως να πείσετε οι έγγαμοι τη γυναίκα σας να καθίσετε μαζί και να διαχειριστείτε τα χρήματα σας. Όσοι είστε ελεύθεροι πάρτε ρεπό σήμερα. Δε χρειάζεται να κάνετε κάτι.

Συνήθως τα οικονομικά ανάμεσα σε ένα ζευγάρι είναι κάπως ρευστά. Αν δεν καθορίσουν από την αρχή πως θα διαχειρίζονται τα χρήματα τους όλα θα ξεκινήσουν στραβά. Αν εργάζονται και οι δύο είναι καλό να δημιουργήσουν ένα κοινό ταμείο ή ένα κοινό λογαριασμό και εκεί να βγάζουν από το μισθό τους για να πληρώνουν τις υποχρεώσεις του και οτιδήποτε άλλο. Δεν λέω να βάζουν όλα τα χρήματα τους σε αυτό το κοινό ταμείο μπορούν να κρατούν μερικά από αυτά για τον εαυτό τους για προσωπικά τους έξοδα όπως καλλυντικά για τις γυναίκες ή ένας αγώνας ποδοσφαίρου για τους άνδρες. Το καλό πάντως είναι έχουν μια κοινή βάση όπου θα κάνουν τις πληρωμές για να μη μπλέκονται συνέχεια σε διαμάχες του τύπου «εγώ πλήρωσα αυτό, σειρά σου κλπ». Επίσης οι άνδρες μη πληρώνεται τα πάντα εσείς. Αν η γυναίκα σας ή η κοπέλα σας βγάζει τα δικά της χρήματα κάλο να συμμετέχει κι αυτή στα κοινά σας έξοδα.

Το καλύτερο που μπορείτε να κάνετε είναι να ορίσετε μια ημέρα του μήνα συνήθως πριν αρχίσει ο επόμενος και να κάτσετε να συζητήσετε το πολύ για μισή ώρα και όχι παραπάνω όλα τα οικονομικά σας θέματα και να κάνετε το προσωπικό σας προϋπολογισμό για το πως θα διαθέσετε τα χρήματα σας τον επόμενο μήνα. Η συνάντηση αυτή μπορεί να καθιερωθεί και λύνετε σ’ αυτήν τα οικονομικά και χρηματικά σας θέματα και προβλήματα χωρίς να τα κουβαλάτε συνεχώς μαζί σας ή να τα συζητάτε διαρκώς και να μη βρίσκεται λύση.

Κακά τα ψέματα ο γάμος είναι μια σύμβαση ανάμεσα στον άνδρα και στη γυναίκα. Και επειδή είναι σύμβαση χρειάζεται συμφωνία. Συμφωνείστε με την ή τον σύζυγο σας τι ποσό θα διαθέσετε και που. Αν για παράδειγμα πείτε ότι τον επόμενο μήνα θα χρειαστείτε να αγοράσετε κάποια εργαλεία που κάνουν 50 ευρώ τότε τηρήστε το μη ξεφεύγετε. Επίσης ένα καλός τρόπος να δείτε ότι τηρείται το προϋπολογισμό σας είναι να καταχωρεί τα έξοδα σας μια φορά ο ένας και μια φοράς ο άλλος έτσι ώστε να ελέγχεστε μεταξύ σας με την καλή έννοια πάντα.

Κάποιες γυναίκες ή άνδρες μπορεί να μη το έχουν και πολύ με τα οικονομικά. Αυτή είναι μια καλή ευκαιρία να δείξετε πως μπορείτε να διαχειριστείτε τα οικονομικά σας από κοινού. Όταν πείτε στη γυναίκα σας ή στον άνδρα σας «Αγάπη μου έλα να βγάλουμε το προϋπολογισμό μας» συνήθως μπορεί να μην ακουστεί καλά. Το πιο πιθανό που θα σκεφτεί ο άλλος είναι θέλει να με ελέγχει. Ξοδεύω μάλλον πολλά και το έχει πάρει χαμπάρι. Δε πειράζει! Κάντε το όσο μπορείτε πιο φιλικά! Τώρα αν το άλλο σας μισό δε βρίσκει χρόνο ή δε θέλει να κάτσει να συζητήσει μαζί σας για τα οικονομικά σας τότε ίσως έχετε σοβαρότερο και πιο βαθύ πρόβλημα να λύσετε από τον προσωπικό σας προϋπολογισμό.

Η διαδικασία

Κάντε μια ζεστή σοκολάτα ή έναν καφέ και καθίστε στο τραπέζι της κουζίνας του σπιτιού σας. Συζητείστε πόσα χρήματα έχετε ήδη ξοδέψει ανά κατηγορία δαπάνης όπως αυτές που σας παρέθεσα στο προηγούμενο μέρος. Κάντε όσο γίνεται πιο διασκεδαστικό. Όταν θα δημιουργείται μαζί με το άλλο σας μισό το προσωπικό σας προϋπολογισμό επιτυχημένα (αυτό δε σημαίνει ότι δε θα ξοδεύετε παραπάνω) τότε ίσως παρατηρήσετε μια αλλαγή στη σχέση και τα οικονομικά σας φυσικά. Ίσως το νιώσετε πιο υπεύθυνα και ομαδικά.

Η μισάωρη συζήτηση σας για το προσωπικό σας προϋπολογισμό θα αποτελεί το εργαλείο για να για λύσετε οικονομικά προβλήματα μέσα στη σχέση σας ή να βελτιώσετε τα οικονομικά σας.

Βάλτε τη γυναίκα ή τον άνδρα σας να διαβάσει αυτό το κείμενο εν ανάγκη για να το πείσετε για τις καλές σας προθέσεις.

Βήματα σχεδιασμού:

Κάντε μια μισάωρη συζήτηση με το άλλο σας μισό συζητώντας για το προσωπικό σας προϋπολογισμό. Θέστε τους μακροπρόθεσμους και βραχυπρόθεσμους οικονομικούς σας στόχους. Εν ανάγκη κάντε το αγκαλιά ή κρατώντας ο ένας το χέρι του άλλου.

Γεωργιτσόπουλος Φ. Νικόλαος

Συμβουλές Personal Finance-Μέρος 2ο

Την προηγούμενη φορά στο πρώτο μέρος συμβουλών pesronal finance αναφέρθηκα στο προσωπικό σας προϋπολογισμό και τους στόχους που θέτετε. Πως ο προσωπικός σας προϋπολογισμός είναι ο ακρογωνιαίος λίθος του προσωπικού οικονομικού σας πλάνου. Από όλα τα πράγματα που θα σας απασχολούν στη ζωή σας τώρα και στο μέλλον είμαι βέβαιος ότι το οικονομικό θα είναι πάντοτε μέσα στις πρώτες σας προτεραιότητες. Λογικό και αυτό συμβαίνει γιατί είναι περιορισμένο.

Δυστυχώς όσοι δεν έχετε γεννηθεί σε πλούσια τζάκια θα γνωρίζετε ότι το χαρτζιλίκι ή ο μισθός είναι πεπερασμένος και χρονικά προσδιορισμένος να κρατάει για λίγο χρόνο και όχι άπειρο. Αν από τώρα νοιάζεστε για το καινούργιο αμάξι που θέλετε να αποκτήσετε τότε αυτό είναι το αυγό. Για να πάρετε το αυγό θα πρέπει πρώτα να ταΐσετε τη κότα.

Στο θέμα του προσωπικού σας προϋπολογισμού αν σκεφτείτε τη παροιμία «η κότα έκανε το αυγό ή το αυγό τη κότα» τότε το αυγό είναι αυτό που θέλετε να απολαύσετε. Τη προηγούμενη φορά, στο πρώτο μέρος αυτών των συμβουλών Personal Finance, το είχα παρομοιάσει με το καρπό ενός δένδρου. Αυτή τη φορά ο προσωπικός σας προϋπολογισμός είναι η δίκη σας κότα όπου μπορεί να σας προσφέρει τα «χρυσά» αυγά.

Ψέματα, αναλήθειες και μύθοι σχετικά με το προσωπικό σας προϋπολογισμό:

Ψέμα#1: Είμαι αυθόρμητος. Ο προϋπολογισμός δε ταιριάζει με το στυλ μου και μου χαλάει τον αυθορμητισμό μου. Αν για παράδειγμα σε μια στιγμή τρέλας αγόρασες ένα ζευγάρι ακριβά παπούτσια που είδες και σου άρεσαν και το έκανες συνετά, απλά το κάνεις συνέχεια τότε είτε θα πρέπει να λάβεις δραστικά μέτρα για να το περικόψεις γιατί θα ματώσει η τσέπη σου είτε θα πρέπει να το σκεφτείς και να κάτσεις να το προϋπολογίσεις στα προσωπικά σου έξοδα. Ακόμα δε ξέρεις ποιο ζευγάρι παπουτσιών θες να αγοράσεις (θα είναι μποτάκια, μαύρα, καφέ, δερμάτινα; Ποιος ξέρει; αυτό είναι το κομμάτι του αυθορμητισμού), άλλα σίγουρα ξέρεις ότι κάποια στιγμή θα χρειαστείς παπούτσια. Έτσι γνωρίζεις ότι θα κάνεις κάτι αυθόρμητο ακόμα κι αν έχει προγραμματίσει και πιο πριν γι’ αυτό. Είναι απλό ο αυθορμητισμός μιας αγοράς μπορεί να συνυπάρξει με το προσωπικό σου προϋπολογισμό.

Ψέμα#2: Δεν έχω χρέη και δεν χρειάζομαι προσωπικό προϋπολογισμό. Χρήματα θα παίρνουν σίγουρα από τα χέρια σας. Τα χρήματα σας δουλεύουν πιο σκληρά από εσάς, κρατάνε περισσότερο, γίνονται πιο δυνατά, σκέφτονται γρηγορότερα και αλλάζουν χέρια ακόμα πιο γρήγορα. Οποιοδήποτε και αν είναι το εισόδημα σας από το απλό χαρτζιλίκι που παίρνεται από τους γονείς σας μέχρι το παχυλό μισθό που μπορεί να έχετε τότε σίγουρα είναι που χρειάζεστε ένα προσωπικό προϋπολογισμό.

Ψέμα#3: Δεν έχω χρόνο για να οργανώσω το προσωπικό μου προϋπολογισμό. Ακόμα δε φτάσαμε εκεί μη βιάζεστε πολύ. Μέσα από αυτές τις συμβουλές ευελπιστώ να μάθετε να σχηματίζετε το προσωπικό σας προϋπολογισμό μέσα σε μια μία η δύο ώρες κάθε μήνα. Εμένα μου παίρνει περίπου μισή ώρα για να οργανώσω το προσωπικό μου προϋπολογισμό για κάθε επόμενο μήνα που έρχεται. Εντάξει στην αρχή μπορεί να μου έπαιρνε και εμένα μια ώρα περίπου άλλα το έχω μειώσει αρκετά. Εσείς πόσο κάνετε; Σκεφτείτε και αυτό. Πείτε ότι δεν έχετε χρόνο να φτιάξετε το προσωπικό σας προϋπολογισμό. Έχετε χρόνο για να πάτε να μιλήσετε με ένα τραπεζικό στέλεχος σε πολλές τράπεζες, να δείτε τι σας συμφέρει, να αξιολογήσετε, να πάρετε γνώμες άλλων και όλα αυτά για να πάρετε ένα δάνειο για να ξεπληρώσετε κάποια χρέη που δημιουργηθήκαν στο παρελθόν και συσσωρευόταν με τα χρόνια; Η ακόμα σκεφτείτε και αυτό έχετε χρόνο για να ξεκινήσετε για παράδειγμα μια δουλεία που δε σας αρέσει και δε θέλετε για να πληρώσετε τους λογαριασμούς που έχουν μαζευτεί; Σκεφτείτε και νομίζω ότι θα συμφωνήσετε μαζί μου ότι έχετε πράγματι χρόνο για να οργανώσετε το προσωπικό σας προϋπολογισμό.

Ψέμα#4: Η δημιουργία του προσωπικού μου προϋπολογισμού απαιτεί πολύ χαρτούρα. Καθόλου. Πως θα μπορούσα να σας πω ότι φτιάχνω το δικό μου προϋπολογισμό για το μήνα που έρχεται μέσα σε μισή ώρα περίπου αν είχα να κάνω με χαρτούρα και γράψε σβήσε σε χαρτί. Στο διαδίκτυο μπορείτε να βρείτε και υπάρχει δωρεάν ειδικό λογισμικό που μπορεί να σας βοηθήσει. Το Excel επίσης είναι ένα πολύ χρήσιμό εργαλείο. Άλλα γι’ αυτά θα αναφέρω περισσότερα στο μέλλον.

Ψέμα#5: Η σκέψη του προγραμματισμού των χρημάτων μου, μου προκαλεί ένα ανεξήγητο πόνο και δυσφορία. Εγώ πιστεύω ακριβώς το αντίθετο. Η έλλειψη ενός προσωπικού προϋπολογισμού δημιουργεί αυτόν τον ανεξήγητο πόνο και δυσφορία. Ο δημιουργία και η τήρηση ενός προσωπικού προϋπολογισμού είναι αυτό που σας απαλύνει από αυτόν τον ανεξήγητο πόνο και δυσφορία. Ο προσωπικός σας προϋπολογισμός θα διευκολύνει τη προσωπική σας ζωή προς καλύτερο. Πραγματικά!!

Ψέμα#6: Το εισόδημα μου είναι ευμετάβλητο και όχι σταθερό, όποτε δε μπορώ να κάνω ένα προϋπολογισμό. Ακόμα ένα συχνό λάθος. Ο προσωπικός σας προϋπολογισμός δεν είναι προβλέψεις. Δεν είναι η μαγική σφαίρα που θα σας πει που να ξοδέψετε τα χρήματα σας. Απλώς απαντήστε μια απλή ερώτηση κάθε στιγμή που κάποια χρήματα εμφανίζονται στη ζωή σας: «Τι θέλω να κάνω με αυτά τα χρήματα πριν πάρω κι άλλα στα χέρια μου;» Αυτό είναι. Απαντήστε πως θέλετε να αναλώσετε τα χρήματα που έχετε τώρα στα χέρια σας μη πριν αποκτήσετε τα επόμενα. Είδατε καθόλου προβλέψεις και μαντεψιές;

Φτάνοντας στο τέλος γράψτε κάτω τι σας έχει κρατήσει τόσο καιρό μακριά από το να δημιουργήσετε το δικός σας προσωπικό προϋπολογισμό. Δε ξέρετε πως να το κάνετε; Ποιος δηλαδή είναι αυτός ο τρόπος; Σας δυσκολεύει η παρακολούθηση των εξόδων σας; Ο τρόπος που το κάνετε είναι κοπιαστικός; Δε χρησιμοποιείτε κάποιο λογισμικό και τα κάνετε όλα με χαρτί και μολύβι; Μήπως η έλλειψη χρόνου είναι μια από τις δικαιολογίες που θέτετε για να το αποφεύγετε; Γράψτε όλα αυτά που σας απομακρύνουν από τη δημιουργία του προσωπικού σας προϋπολογισμού και αντιμετωπίστε με κριτικό πνεύμα. Μη τις κρύβετε κάτω από το χαλί αυτές τις δικαιολογίες γιατί μπορεί να σας στερήσουν τη κότα με τα χρυσά αυγά.

Τα ψέματα που παρέθεσα παραπάνω είναι συνήθως οι πιο συχνοί λόγοι που οι άνθρωποι χρησιμοποιούν για παρακάμψουν τη δημιουργία του προσωπικού τους budget. Θυμηθείτε ο προϋπολογισμός σας είναι η κότα που θα σας αποφέρει τα χρυσά αυγά που επιθυμείτε. Την επόμενη φορά θα αναφερθώ σε ακόμα περισσότερα πράγματα, η βόλτα στο personal budgeting μας μόλις αρχίζει.

Βήματα σχεδιασμού:

Δεν υπάρχουν βήματα σχεδιασμού. Απλώς κατανοήστε πως δεν υπάρχουν ψέματα, αναλήθειες και δικαιολογίες σχετικά με τη δημιουργία του δικού σας προσωπικού προϋπολογισμού.

Γεωργιτσόπουλος Φ. Νικόλαος

Συμβουλές Personal Finance-Μέρος 3ο

Την προηγούμενη φορά στο δεύτερο μέρος αναφέρθηκα στα ψέματα και τις δικαιολογίες που οι άνθρωποι χρησιμοποιούν για παρακάμψουν τη δημιουργία του προσωπικού τους budget. Αφού τα αποβάλουμε αυτά ας ξεκινήσουμε να μιλάμε πως λειτουργεί  ένας προϋπολογισμός (budget).

Ο μηχανισμός λειτουργίας ενός προσωπικού προϋπολογισμού είναι πολύ απλός. Είναι σαν την αναπνοή. Εισπνοή-Εκπνοή. Δηλαδή:

Εισροές χρημάτων (In)

Εκροές χρημάτων (Out)

Τις πιο πολλές φορές με όλες αυτές τις διαφημίσεις και τα καταναλωτικά προτύπα που επιθυμούν και οι αναγκές για αγορά ειδών δημιουργούν περισσότερες εκροές χρημάτων παρά εισροές. Το αποτέλεσμα αυτού μπορεί να είναι περισσότερο στρες και άγχος.

Όταν δουλέυουμε ένα προσωπικό προυπολογισμός τα πράγματα γίνονται κατά ένα βήμα διαφορετικά. Ανάμεσα στις εισροές και τις εκροές χρηματων εισάγεται μια νέα έννοια. Η έννοια αυτή είναι της αναθέσης χρηματών (assigned). Η αναθέση χρημάτων έχει να κάνει με την αναθέση στα χρήματα σας μιας «δουλείας». Λέγοντας «δουλεία» εννοώ σε τι σκοπό ή γιατί προορίζεται αυτά τα χρήματα σας. Έτσι ο προσωπικός προυπολογισμός διαμορφώνεται ως εξής:

Εισροές χρημάτων (In)

Αναθέση χρημάτων (Assigned)

Εκροές χρημάτων (Out)

Στη συνέχεια θα αναλύσω κάθε μια πτυχή ενός προσωπικού πρϋπολογισμού όπως φαίνεται παραπάνω.

Εισροές χρημάτων: Τυπικά όταν μιλάμε για εισροές χρηματών σκέφτεσται χρήματα μπαινουν στη τσέπη μας και με αυτό το συνδέεται με την εργασία σας. Μερικοί μπορεί να πληρώνονται μια φορά το μήνα, άλλοι κάθε εβδομάδα, άλλοι δύο φορές το μήνα. Ωστόσο οι εισροές χρημάτων δεν είναι μόνο το εισόδημα από μια εργασία. Ακόμη και το μη σταθερό εισόδημα όπως το χαρτζιλίκι που μπορεί να παίρνεται από τους γονείς σας αποτελεί για εσάς και τον προσωπικό σας budget μια εισροή χρημάτων. Τίποτα από όλα αυτά όμως δε σας επηρεάζει καθώς θα πρέπει να ακουθείτε κάθε φορά τρία απλά βασικά βήματα. Καταγράφεται το εισόδημα σας, αναθέτε στα χρήματα σας μια «δουλεία» δηλαδή αποφασίζεται πως θα τα ξοδέψετε, τέλος καταγράφεται τα έξοδα σας και βλέπεται πως κινείσται με βάση το σχέδιο σας. Κάθε ευρώ που λαμβάνεται από οποιαδήποτε αιτία ή λόγο είτε σταθερά είτε όχι θα πρέπει να το καταγράφεται ως εισροή χρημάτων στο προσωπικό σας budget.

 Εικροές χρημάτων: Οι εκροές χρημάτων είναι πολύ απλές πιστευώ. Κάθε φορά που ρέει χρήμα έξω από τις τσέπες σας είναι μια εκροή χρημάτων. Η εκροή χρημάτων μπορεί να μην είναι σε μετρήτα άλλα να παίρνει τη μορφή ηλεκτρονικού χρήματος. Για παράδειγμα όταν πληρώνεται με πιστωτική ή χερωστική κάρτα. Και αυτός ο τρόπος είναι εκροή χρημάτων γιατί βγαίνουν χρήματα από το τραπεζικό σας λογαριασμό.

Συνήθως οι περισσότεροι αναρωτιούνται πόσο μεγάλη πρέπει να είναι η συναλλαγή για να τη καταγράψουμε ως εκροή χρημάτων στο προσωπικό μας budget. Στη πραγματικότητα δε χρειάζεται να είναι τεράστια ή αρκετά μεγάλη. Για παράδειγμα μόλις αγοράσατε μια τσίχλα για 0,10 ευρώ από το περίπτερο καθώς περιμένατε στη στάση του λεωφορείου. Έ μόλις πραγματοποιήσατε μια εκροή χρημάτων από το προσωπικό σας budget. (Παρεπιπτόντως τη γεύση τσίχλας αγοράσατε;)

Θα μου πείτε 10 λεπτά για μια τσίχλα είναι υπερβολή να το καταγράψω στο προσωπικό μου προϋπολογισμό. Πολύ συχνά πιάνουμε τον ευατό μας να κάνουμε μικρές αγορές και μικροέξοδα που σκεφτόμαστε ότι δεν αξίζει να τα καταγράψουμε. Ωστόσο η αλήθεια είναι οτί ακόμα και αυτά τα μικροέξοδα και οι μικροαγορές θα πρέπει να καταγράφονται και αυτό για ένα και μοναδικό σημαντικό λόγο.

Αν συνεχώς κάνουμε εξαιρέσεις στο προσωπικό μας budget μη καταγράφοντας τις οποιοδήποτε συναλλαγές σας ανεξαρτήτου μεγέθους ουδέποτε θα αποκτήσετε τη συνήθεια να καταγράφεται τα έξοδα που πραγματοποιείται.

Θα πρέπει μάλλον να αναφέρω ότι οι άνθρωποι τείνουν τοποθετούν πάρα πολύ βάρος στον τρόπο και στην έννοια της καταγραφής των εξόδων. Το θέμα είναι πολύ απλό όμως. Το μόνο που έχετε να κάνετε είναι να καταγράψετε ό,τι ξοδεύετε. Εχέτε μαζί σας ένα ημερολόγιο ή μια ατζέντα και σημειώστε εκεί τι ξοδέψατε, πόσο και γιατί. Ή στο τέλος κάθε ημέρας αν θυμάστε πριν κοιμηθείτε (μαζί με την αυτοκριτική σας για τη μέρα που πέρασε) βρείτε λίγο χρόνο να κάνετε κι αυτό.

Η καταγραφή των εξόδων σας δημιουργεί ένα πολύ σημαντικό ψυχολογικό πλεονέκτημα. Σας κρατάει πιο κοντά σε επαφή με τα χρήματα σας. Αυτό είναι πάρα πολύ καλό και θα σας εξηγήσω γιατί. Καθώς γράφεται όλα τα έξοδα σας ή καλύτερα όλες τις εκροές χρημάτων από το προσωπικό σας προϋπολογισμό θα παρατηρήσετε ότι θα ξοδεύετε λιγότερα. Θα μου πείτε πως θα ξοδεύω λιγότερα αφού δε κάνω περικοπές από κάτι. Κι όμως όσο κι αν δε το θέλετε αυτές οι περικοπές που λέτε γίνονται χωρίς να το θέλετε. Αυτό γίνεται γιατί έχετε περισσότερη επίγνωση για το που κατευθύνεται τα χρήματα σας, σε τι είδους έξοδα δηλαδή,  και τα δίνεται περισσότερη αξία.

Ξεκινήστε την καταγραφή για κάθε αγορά που κάνετε, και σταματήστε τα κλαψουρίσματα!

Για εμένα όλα ξεκίνησαν περίπου όταν πήγαινα στο Γυμνάσιο απ’ ότι θυμάμαι. Μπορεί να ήταν Α’ ή Β’ Γυμνασίου όταν μου ήρθε η ιδέα να αρχίσω να διαχειρίζομαι τα χρήματα μου. Θα μου πείτε τι χρήματα είχα εκείνη τη περίοδο;

Ε λοιπόν για αρχή τα πρώτα μου χρήματα ήταν το χαρτζιλίκι που μου έδιναν οι γονείς μου για το σχολείο. Είχα ανακαλύψει ότι μέσα σε μια εβδομάδα μάζευα περίπου  10 ευρώ. Κάθε μέρα μου έδιναν το αστρονομικό ποσό των 2 ευρώ. Από αυτά μέσα σε μια σχολή εβδομάδα επέλεγα να ξοδέψω μόνο 2,5 ευρώ για φαγητό στο σχολείο αγοράζοντας ένα κουλούρι των 50 λεπτών. Άρα στο τέλος της εβδομάδας είχα αποταμιεύσει και πάλι το αστρονομικό ποσό των 7,5 ευρώ. Τα νούμερα μπορεί να σας φαίνονται αστεία άλλα φανταστείτε τα όταν βρισκόσασταν στην ίδια ηλικία με ένα μαθητή Γυμνασίου.

Το μήνα περίπου μπορεί να είχα καταφέρει να συγκεντρώσω το ποσό των 30 ευρώ. Ήταν επιτυχία κατάφερνα να συγκεντρώνω τα δικά μου χρήματα και να διαχειρίζομαι όπως θέλω εγώ. Βέβαια πάλι έξω τα ξόδευα άλλα είχα δικά μου χρήματα αυτό ήταν το σημαντικό! Στη συνέχεια είχα αρχίσει με απλοϊκές μεθόδους με χαρτί και μολύβι να καταγράφω όλες τις οικονομικές μου συναλλαγές. Όλες λέγοντας είτε αυτές περιλαμβάνουν έσοδα είτε έξοδα. Σίγα σιγά άρχισα να διαπιστώνω από που ερχόταν τα χρήματα μου (από το χαρτζιλίκι) και που τα ξόδευα (φαγητό απ’ έξω, γαριδάκια κλπ).

Αυτό είναι ίσως το πιο σημαντικό απ’ όλα. Η καταγραφή των εκροών και εισροών χρήματος από και προς τη τσέπη μας.

Βήματα σχεδιασμού:

Ξεκινήστε την καταγραφή κάθε αγορά και έξοδο που κάνετε ή για κάθε φορά που λαμβάνεται χρήματα ως εισόδημα (για παράδειγμα μισθός ή χαρτζιλίκι). Χωρίς εξαίρεση, αν κάνετε εξαιρέσεις η αναβλητικότητα θα σας καταβάλει. Δεν πειράζει ο τρόπος καταγραφής (μολύβι και χαρτί, το iPhone ή το Android, υπολογιστικό φύλλο excel, κλπ), απλά φροντίστε να το αρχίσετε με συνέπεια από σήμερα. Τώρα αμέσως ή στην επόμενη συναλαγή που θα κάνετε.

***(Ο πρώτος τρόπος καταγραφής με τον οποιο ξεκίνησα εγώ ήταν ένα απλό φύλο χαρτί Α4. Διπλώστε το στα τρία και μόλις το ανοιξέτε από τις τσακίσεις που δημιουργήθηκαν στο χαρτί από το δίπλωμα έχουν δημιουργηθεί όκτω μικρά τετραγωνάκια. Χρησιμοποιήστε κάθε μικρό τετραγωνάκι για κάθε μια ημέρα της εβδομάδας και γράψτε εκεί τις συναλλαγές της ημέρας. Στο τέλος της εβδομάδας δείτε που έχετε κατευθύνει τα έξοδα σας.)

Γεωργιτσόπουλος Φ. Νικόλαος

Συμβουλές Personal Finance-Μέρος 4ο

Στο τέταρτο μέρος θα σας αναφέρω την έννοια του πρώτου χρυσού κανόνα για το προσωπικό σας budget. Ο κανόνας αυτός περικλείεται στη φράση «δώσε σε κάθε ευρώ σου μια συγκεκριμένη δουλειά». Τον είχα αναφέρει και τη προηγούμενη φορά μέσα από την έννοια της ανάθεσης χρημάτων (assigned). Αν και την είχα αναφέρει αυτή τη φράση δεν την εξήγησα επαρκώς. Η αναθέση χρημάτων έχει να κάνει με την ανάθεση στα χρήματα σας μιας «δουλείας». Λέγοντας «δουλεία» εννοώ σε τι σκοπό ή γιατί προορίζεται αυτά τα χρήματα σας. Εσείς είστε το αφεντικό των χρημάτων σας.

Φανταστείτε μια επιχείρηση ή έναν οργανισμό με τους εργαζόμενους τους να ξέρουν ακριβώς τη δουλεία τους. Για παράδειγμα υπάρχουν οι μηχανικοί που ασχολούνται με τη παραγωγή, φροντίζουν τις μηχανές τους, είναι υπεύθυνοι για τη συντήρηση τους. Μετά υπάρχουν οι εργαζόμενοι στο marketing που είναι υπεύθυνοι για την προβολή και τη διαφήμιση της επιχείρησης ή του οργανισμού καθώς επίσης και το λογιστήριο που κάνει όλη την οικονομική δουλεία.

Πιστεύω έχετε αρχίσει να το πιάνετε το νόημα. Δεν είναι μια επιχείρηση όπου όλοι κάνουν τα πάντα άλλα υπάρχει διαχωρισμός αρμοδιοτήτων και θέσεων. Φανταστείτε οι μηχανικοί να προσπαθούσαν να καταστρώσουν το σχέδιο πωλήσεων ή οι λογιστές να προσπαθούσαν να συντηρήσουν τα μηχανήματα της παραγωγής. Αυτό είναι κάτι παράλογο. Οι εργασίες δεν είναι κατανεμημένες σωστά και σίγουρα δε θα θέλατε να εργάζεστε σε ένα τέτοιο μέρος που σας περιγράφω. Είναι απλά θέμα χρόνου μέχρι να επέλθει η κατάρρευση.

Σε ένα νοικοκυριό αν δεν είναι σωστά κατανεμημένα τα χρήματα για μια συγκεκριμένη εργασία τότε θα συμβεί ακριβώς το ίδιο. Τα χρήματα σας δε μπορούν να κάνουν όλες τις δουλείες σας κάνοντας ότι σας ικανοποιεί ή ότι σκέφτεστε. Σήμερα που ξοδεύουμε ολοένα και πιο εύκολα είναι πολύ σημαντικό να αναθέτετε μια δουλεία για κάθε ευρώ που έχετε.

Αναθέστε στα χρήματα σας μια συγκεκριμένη δουλεία. Ο πρώτος κανόνας που αναφέρθηκε. Για παράδειγμα είναι αρχές του μήνα και μόλις πήρατε από τους γονείς σας 500 ευρώ και λέτε θα βγω έξω σήμερα. Όλα αυτά τα χρήματα δεν είναι για την έξοδο. Μη σκέφτεστε έχω λεφτά θα βγω να διασκεδάσω και να φάω όσα θέλω. Από αυτά τα 500 ευρώ πολύ πιθανόν να πληρώσετε το νοίκι που κάνει για παράδειγμα 200 ευρώ, τα υπόλοιπα 100 σε λογαριασμούς, άλλα 100 σε φαγητό και τα υπόλοιπα σε διασκέδαση.

Έτσι αυτό που θα πρέπει να σκεφτείτε είναι ότι για διασκέδαση έχω να σπαταλήσω για όλο το μήνα 100 ευρώ και όχι 500 όπως πριν. Κάποια από αυτά τα χρήματα μπορεί να θελήσετε να τα αποταμιεύσετε για να πάτε διακοπές το καλοκαίρι. Άλλα μπορεί να τα χρειαστείται για κάτι επείγον για να χρησιμεύσει ως πυροσβεστήρας όπως για παράδειγμα ένα αναπάντεχο πρόστιμο της τροχαίας και κάτι μη προβλέψιμο. Ή μπορεί να έχετε κάποια χρήματα και να κάθονται κι αυτά έχουν μια δουλεία να κάνουν μπορεί να περιμένουν να έρθουν τα Χριστούγεννα για κάποιο δώρο ή να πληρώσετε την ασφάλεια και τα τέλη κυκλοφορίας από το αυτοκίνητο σας στο τέλος της χρονιάς.

Ακόμα και τα λεφτά που διάθετε για διασκέδαση έχουν μια δουλεία να κάνουν.

Προσπαθήστε να συγκεντρώσετε κάποιο ποσό για τις βροχερές μέρες. Κάποιο έκτακτο και μη αναμενόμενο έξοδο μπορεί να σας βγάλει εκτός budget. Η επίσκεψη σε έναν οδοντίατρο, ένα δώρο γενεθλίων που πρέπει να πάρετε κλπ. Αν όμως έχετε κάποια ταμειακή ασφάλεια αυτό μπορεί να μη γίνει.

Ωστόσο μη το παρακάνετε με το παραπάνω κανόνα. Μπορεί να νιώθετε δεσμευμένοι αν αναθέσετε σε όλα σας τα χρήματα μια συγκεκριμένη δουλεία. Μπορεί να νιώθετε ότι δεν έχω να χρήματα να κάνω κάτι που θέλω. Μπορεί να θεωρείται ότι όλες οι «δουλείες» που βάλατε να κάνουν τα χρήματα σας είναι πολύ σημαντικές και δε βρίσκεται χώρο να βρείτε από αλλού. Για να τα αποφύγετε όλα αυτά κάντε μια μικρή εξαίρεση ορίστε ένα ποσό για παράδειγμα 10 ευρώ σε μια δουλεία για παράδειγμα «τα ξοδεύω όπως θέλω» αγοράστε τσίχλες, περιοδικό, διάφορα δε ξέρω. Έτσι μπορείτε να νιώθετε πιο άνετα. Ωστόσο μη το παρακάνετε με το ποσό αυτό. Δε πάνε όλα τα χρήματα σας εκεί αν το κάνετε να λειτουργήσει έτσι τότε το χάσατε το παιχνίδι με το προσωπικό σας προϋπολογισμό.

Καθώς θα εφαρμόζεται το πρώτο κανόνα που σας ανέφερα θα διαπιστώσετε ότι τα χρήματα σας αποκτούν αξία, γίνονται πιο αποδοτικά και κρατούν περισσότερο. Σε αυτήν την επικρατούσα τεχνολογικά εποχή μπορείτε να διαλέξετε οποιοδήποτε τρόπο θέλετε για να αναθέτετε στα χρήματα σας μια δουλεία. Από  μολύβι και χαρτί, το iPhone ή το Android, υπολογιστικό φύλλο excel, ειδικό λογισμικό όπως το HomeBank ή το Mint κλπ, απλά φροντίστε να αναθέσετε στα χρήματα σας μια δουλειά και μη ξεχάσετε τη κατηγορία του «ξοδεύω όπως θέλω εγώ».

Βήματα σχεδιασμού:

Δημιουργήστε μια λίστα με όλες τις ενδεχόμενες δουλείες που θέλετε να αναθέσετε τα χρήματα σας. Οι ίδιες δουλείες είναι αυτές που στη συνέχεια θα καταγραφούν ως έξοδα τα χρήματα που θα σπαταλήσετε. Απλώς σε αυτή τη φάση προυπολογίζεται πόσα χρήματα θα πάνε που και γιατί. Οι δουλείες που θα αναθέσετε στα ευρώ σας θα είναι και οι κατηγορίες εξόδων σας παρακάτω. Κατανείμετε μερικά ευρώ επίσης στη θέση με το «ξοδεύω όπως θέλω εγώ».

Οι κατηγορίες εξόδων ή οι αναθέσεις για τα ευρώ σας είναι κάπως σαν το λογιστικό σχέδιο για όσους έχουν γνώσεις λογιστικής. Αυτό που χρησιμοποιώ εγώ το διαμόρφωσα σύμφωνα με τις ανάγκες μου. Καθ’ ενός μπορεί να είναι διαφορετικό δεν είναι κατ’ ανάγκη αναγκαστικό να ακολουθήσετε το ίδιο. Το έχω χωρισμένο σε κύριες κατηγορίες και υποκατηγορίες. Παρακάτω μπορείτε να το δείτε αναπτυγμένο ένα γενικό πλάνο με κατηγορίες που μπορείτε να το προσαρμόσετε σύμφωνα με τις δικές σας ανάγκες. Εγώ πλέον χρησιμοποιώ το free λογισμικό HomeBank. Ένα γενικό σχέδιο λογαριασμών για τις διάφορες κατηγορίες εξόδων μπορεί να είναι το παρακάτω.

1.       ΕΞΟΔΑ ΟΙΚΙΑΣ

1.1.1. Υποθήκη/Ενοικίο

1.1.2. Ηλεκτρικό Ρεύμα

1.1.3. Πετρελαίο

1.1.4. Ξυλεία για τζάκι

1.1.5. Φυσικό Αέριο

1.1.6. Ύδρευση

1.1.7. Σταθερό Τηλέφωνο

1.1.8. Κινητό Τηλέφωνο

1.1.9. Καλωδιακή/Δορυφορική Τηλεοράση

1.1.10.    Internet

1.1.11.    Έπιπλα/Διακοσμήσεις

1.1.12.    Κήπος

1.1.13.    Εφόδια σπιτιού

1.1.14.    Συντήρηση/Επισκευές

1.1.15.    Ηλεκτρονικός Υπολογιστής/Laptop

1.1.16.    Ηλεκτρικές/Ηλεκτρονικές συσκευές

1.1.17.    Βελτιώσεις οικίας

1.1.18.    Άλλα

2.       ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΔΙΑΒΙΩΣΗ

2.1.1. Ψώνια Σουπερ Μαρκετ

2.1.2. Προσωπικά είδη

2.1.3. Ρουχισμός/Παππούτσια

2.1.4. Καθαριοτήτα

2.1.5. Έτοιμο Φαγητό

2.1.6. Στεγνοκαθαριστήριο

2.1.7. Κομμωτήριο

2.1.8. Άλλα

3.       ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΑ

3.1.1. Αγορά Ανταλακτικών/Ελαστικών/Εξαρτημάτων

3.1.2. Καυσίμα Αυτοκινήτου

3.1.3. Καυσίμα Μηχανάκι

3.1.4. Εισητήρια Λεωφορείο/Ταξί/Τρένο/ΚΤΕΛ

3.1.5. Επισκευές/Συνεργείο/Service

3.1.6. Τέλη Κυκλοφορίας

3.1.7. Πάρκινγκ

3.1.8. Τέλη για άδειες/Παράβολα/Διάφορα

3.1.9. Άλλα

4.       ΥΓΕΙΑ-ΙΑΤΡΙΚΑ

4.1.1. Ιατρός/Οδοντιατρός

4.1.2. Ιατρικές εξετάσεις

4.1.3. Φάρμακα

4.1.4. Συνδρομή σε Κάρτα Υγείας

4.1.5. Επείγοντα

4.1.6. Θεραπείες

4.1.7. Άλλα

5.       ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΚΑΛΥΨΗ

5.1.1. Αυτοκινήτου

5.1.2. Υγείας

5.1.3. Κατοικίας

5.1.4. Ζωής

5.1.5. Μηχανάκι

6.       ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ-ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ

6.1.1. Δίδακτρα

6.1.2. Βιβλία

6.1.3. Μαθήματα Μουσικής

6.1.4. Φωτοτυπίες

6.1.5. Γραφική ύλη/Στυλό/Μολύβι

6.1.6. Άλλα

7.       ΔΩΡΕΕΣ-ΔΩΡΑ

7.1.1. Φιλοδωρήματα

7.1.2. Δώρα που δόθηκαν

7.1.3. Δωρεές κοινοφελείς

7.1.4. Για Γενέθλια/Γάμους/Βαπτίσεις

7.1.5. Δωρεές εκκλησίες

7.1.6. Άλλα

8.       ΑΠΟΤΑΜΙΕΥΣΕΙΣ

8.1.1. Emergency Fund

8.1.2. Μεταφορά για αποταμιεύση

8.1.3. Συνταξιοδοτήσηση

8.1.4. Επενδύσεις

8.1.5. Κολλέγιο

8.1.6. Άλλα

9.       ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ

9.1.1. Δάνειο στεγαστικό

9.1.2. Δάνειο καταναλωτικό

9.1.3. Δάνειο αυτοκινήτου

9.1.4. Πιστωτική Κάρτα

9.1.5. Έξοδα τρίτων/Δικηγόρος/Λογιστής

9.1.6. Χαρτζιλίκι παιδιών

9.1.7. Φορολογία Εισοδήματος

9.1.8. Δημοτικοί Φόροι

9.1.9. Άλλα

10.   ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΗ

10.1.1.    Καφετέρια/Κλαμπ

10.1.2.    Ταβέρνα/Πιτσαρία/Εστιατόριο/Γυράδικο

10.1.3.    Μπουζούκια

10.1.4.    Videos/DVDs

10.1.5.    Μουσική

10.1.6.    Παιχνίδια

10.1.7.    Κινηματογράφος/Θέατρο

10.1.8.    Συναυλίες/Κονσέρτα

10.1.9.    Βιβλία

10.1.10. Χόμπυ

10.1.11. Φιλμ/Φωτογραφίες

10.1.12. Αθλήματα

10.1.13. Εξωτερικές Δραστηριοτήτες

10.1.14. Παιχνίδια/Gadgets

10.1.15. Άλλα

11.   ΕΝΤΥΠΑ

11.1.1.    Εφημερίδες

11.1.2.    Περιοδικά

11.1.3.    Άλλα

12.   ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ

12.1.1.    σε εφημερίδες

12.1.2.    σε περιοδικά

12.1.3.    σε συλλόγους

12.1.4.    Κοινό Ταμείο στο χώρο Εργασίας

12.1.5.    Άλλα

13.   ΔΙΑΚΟΠΕΣ-ΕΚΔΡΟΜΕΣ

13.1.1.    Ταξιδιωτικά/Εισητήρια/Τρένο/Πλοιο/ΚΤΕΛ

13.1.2.    Διαμονή

13.1.3.    Φαγητό

13.1.4.    Ενοικιάση Αυτοκινήτου/Δικύκλου

13.1.5.    Διασκέδαση

13.1.6.    Άλλα

14.   ΔΙΑΦΟΡΑ ΕΞΟΔΑ

14.1.1.    Τραπεζικά έξοδα

14.1.2.    Ταχυδρομικα έξοδα/τέλη

14.1.3.    Έξοδα ταχυμεταφορών (courier)

14.1.4.    Έξοδα Φόρτισης Visa Prepaid

14.1.5.    Φορός Τόκων Καταθέσεων περιόδου

14.1.6.    Φορός Τόκων Καταθέσεων προθεσμιακής

Γεωργιτσόπουλος Φ. Νικόλαος

Συμβουλές Personal Finance-Μέρος 1ο

Εχθές 31 Οκτωβρίου ήταν η Παγκόσμια ημέρα αποταμίευσης. «Η αποταμίευση συμβάλλει στο ατομικό και γενικό καλό» ήταν το μότο της χθεσινής ημέρας έτσι κι εγώ αποφάσισα να ξεκινήσω αυτές τις συμβουλές Personal Finance γιατί δυστυχώς βλέπω ανθρώπους που δε γνωρίζουν πως να διαχειρίζονται τα χρήματα τους. Φυσικά δε θα σας τις αραδιάσω όλες μαζί γιατί θα ήταν πάρα πολύ κουραστικό να τις διαβάσετε όλες μαζί. Σκέφτηκα να το κάνω κάθε εβδομάδα αυτό και να αναρτώ εδώ και από μερικές.

Ευχαριστώ που μπαίνετε στο κόπο να διαβάσετε στο blog μου για ένα θέμα τόσο βαρετό όσο δε φαντάζεστε το Budgeting. Τι σημαίνει Budgeting; Στα ελληνικά είναι η διαδικασία σύνταξης ενός προϋπολογισμού. Και τι μας χρειάζεται ο προϋπολογισμός; Αυτό είναι που θα συζητήσουμε τον επόμενο καιρό.

Συνήθως μαθαίνουμε να χειριζόμαστε τα χρήματα των άλλων με μεγαλύτερη ευκολία απ’ ότι διαχειριζόμαστε τα δικά μας χρήματα. Μας μαθαίνουν πώς να διαχειριζόμαστε τα χρήματα των ξένων και όχι αυτά που κατέχουμε εμείς. Το αντικείμενο αυτό δυστυχώς δε διδάσκεται και είναι κάτι που ο καθένας από εμάς θα πρέπει να αντιμετωπίσει μόνος του. Η οικονομική μας παιδεία είναι φτωχή και θα πρέπει να συμβάλουμε όλοι μας τα μέγιστα για τη βελτίωση της.

Ποια είναι όμως η ουσία και το περιεχόμενο του Personal Finance; Είναι η προσωπική διαχείριση των οικονομικών μας. Όχι μόνο των χρημάτων που καταλήγουμε να έχουμε μετά από μια περίοδο αποταμίευσης για παράδειγμα άλλα και το πως θα σχεδιάσουμε τη δημιουργία αυτών των χρημάτων. Ασχολούμαι με ένα κομμάτι της λογιστικής πολύ πριν ακόμα επιλέξω να σπουδάσω λογιστική. Το κομμάτι αυτό ονομάζεται προϋπολογισμός (Budget). Στη πραγματικότητα επέλεξα να σπουδάσω στη συνέχεια λογιστική γιατί η ιδέα της διαχείρισης των οικονομικών ήταν πολύ οικία σε εμένα. Η τελειοποίηση της αργούσε άλλα ήρθε, άλλα αυτό είναι κάτι που θα σας εξηγήσω μια άλλη φορά.

Διαβάζοντας ένα βιβλίο για Personal Finance μπορεί να διαπιστώσετε ότι πολύ συχνά γίνεται λόγος για τον προσωπικό σας προϋπολογισμό. Ο προσωπικός σας προϋπολογισμός είναι το οικονομικό σας σχέδιο για το πως θα πορευθείτε αυτό το μήνα, τον επόμενο χρόνο, τα επόμενα 10 χρόνια.

Το πρόβλημα με το Budgeting είναι ότι δε πουλάει. Δεν είναι σέξι. Συνεπώς προσπαθούν να το κάνουν περίπλοκο ενώ στη πραγματικότητα είναι κάτι πολύ απλό. Μπορεί να σας φαίνεται αστείος ο τρόπος που το παρουσιάζω άλλα δεν είναι. Ο προσωπικός σας προϋπολογισμός είναι κάτι πολύ σημαντικό και τις περισσότερες φορές οι άνθρωποι δε του δίνουν την αξία που του αξίζει.

Κατά την άποψη μου ο προσωπικός προϋπολογισμός του καθ’ ενός είναι ο θεμέλιος λίθος επάνω στον οποίο χτίζεται η οικονομική του ζωή. Ας μην ξεχνάμε ότι τα χρήματα είναι το μέσο για να ζούμε και να χαιρόμαστε τη ζωή (όταν τα έχουμε). Το λάθος γίνεται όταν το χρήμα γίνεται αυτοσκοπός.

Όλες οι χρηματοοικονομικές μας αποφάσεις εξαρτιόνται από το προσωπικό μας προϋπολογισμό. Ο προσωπικός προϋπολογισμός σου είναι το δικό μας δέντρο. Τα χρήματα που θα συγκεντρώσεις για παράδειγμα για τη σύνταξη σου είναι ο καρπός από αυτό το δέντρο. Ο προσωπικός μας προϋπολογισμός θα πρέπει να είναι ένα πολύ ισχυρό με βαθιές ρίζες δέντρο ακατανίκητο και αμετακίνητο από οποιαδήποτε δύναμη.

Το καινούργιο αυτοκίνητο που πιθανόν να θές να αγοράσεις είναι ο καρπός αυτού του δέντρου. Το σπίτι που θες να αγοράσεις είναι ο καρπός αυτού του δένδρου. Τα χρήματα που θες να συγκεντρώσεις για να κάνεις το μελλοντικό σου ταξίδι στο εξωτερικό μάντεψε τι είναι; Είναι ο καρπός αυτού του δένδρου που λέγεται προϋπολογισμός.

Αν δεν φυτέψεις και φροντίσεις αυτό το δένδρο δε θα σου αποφέρει και καρπούς. Όσο περισσότερο φροντίζεις αυτό το δένδρο τόσο καλύτερα θα αποδίδει.

Μια συμβουλή που μπορεί να σας δώσει κάποιος guru μέσω ενός βιβλίου Personal Finance για το δικό σας προϋπολογισμό είναι «Να αποταμιεύετε τουλάχιστον του 15% του εισοδήματος σας».

Ναι άλλα και πάλι κάπου πρέπει να βρω αυτό το 15% πρώτα.

Μια άλλη συμβουλή που μπορεί να σας δώσει κάποιος guru μέσω ενός βιβλίου Personal Finance είναι «Να αποταμιεύετε χρήματα για τις σπουδές των παιδιών σας»

Ωραία καλά τα λές άλλα από που θα έρθουν;

Τα περισσότερα βιβλία για Personal Finance εστιάζουν στους καρπούς. Εμείς θα εστιάσουμε στο δένδρο. Το δένδρο που πρέπει να φυτέψουμε είναι ο προσωπικός μας προυπολογισμός. Οι καρποί του δένδρου θα έρθουν στη συνέχεια και αυτό πρόκειται να συζητήσουμε.

Για αρχή καθίστε και γράψτε το προσωπικό σας στόχο. Γράψτε ποιος θέλετε να είναι ο καρπός του δένδρου σας. Τι θα κάνετε;

• Θα ξεχρεώστε ένα δάνειο;
• Θα ξεπληρώσετε το σπίτι που αγοράσατε;
• Θα βάζετε πιο πολλά χρήματα στην άκρη για τη συνταξιοδότηση;
• Θα κάνετε ξέφρενες διακοπές;
• Θα αγοράσετε καινούργιο αυτοκίνητο;

Γράψτε ποιοι είναι οι δικοί σας προσωπικοί οικονομικοί στόχοι που θέλετε να πετύχετε. Φυτέψτε το δικό σας δέντρο, βοηθήστε το να ριζώσει και δείτε το να μεγαλώνει.

Βήματα σχεδιασμού:

Για αρχή γράψτε τους βραχυπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους οικονομικούς σας στόχους.

Γεωργιτσόπουλος Φ. Νικόλαος

Μύθοι και Συμβουλές Αποταμιέυσης

Ξέμεινες. Είσαι στη μέση του μήνα και έχουν τελειώσει τα χρήματα ενώ περισσεύει ακόμα πολύς μήνας. Αρχίζεις να σκέφτεσαι πως πρέπει να κάνεις εκπτώσεις στο lifestyle σου. Ρούχα και παπούτσια τέλος. Έξοδοι εκδρομές και φαγητό έξω κομμένα. Σκέφτεσαι να ξεκινήσεις να παίρνεις το λεωφορείο πιο συχνά. Σκέφτεσαι να περιορίσεις τις διακοπές και τις μετακινήσεις σου τα σαββατοκύριακα. Το σύστημα, εδώ και χρόνια, σε τροφοδότησε με αυτό το όμορφο όνειρο, που όμως μάλλον μοιάζει με άπιαστο. Ειδικά τελευταία μετά από όλα αυτά με την οικονομική κρίση, το όνειρο τείνει να μετατραπεί σε εφιάλτη.

Ωστόσο η αποταμίευση είναι ένας τρόπος να φέρεις πιο κοντά το όνειρο στην πραγματικότητα και να συνεχίσεις να ονειρεύεσαι -ή και να ζεις- τη ζωή που έχεις επιλέξει. Η έστω κάτι κοντινό σε αυτή που ονειρεύεσαι (ελπίζουμε τα όνειρά σου να μην είναι άπιαστα, διότι δεν είναι καιρός για τέτοια). Οι φίλοι μας οι Αμερικανοί το κατάλαβαν σίγουρα νωρίτερα, γι’ αυτό και τα επίσημα στοιχεία τους, δείχνουν ότι στο πρώτο εξάμηνο του ’10, αύξησαν το κομπόδεμά τους κατά 5%. Η κρίση δείχνει να ξεπερνιέται. Καλά εκείνοι. Εμείς να δούμε τι θα κάνουμε...

Συνήθως μαθαίνουμε να χειριζόμαστε τα χρήματα των άλλων με μεγαλύτερη ευκολία απ’ ότι διαχειριζόμαστε τα δικά μας χρήματα. Μας μαθαίνουν πώς να διαχειριζόμαστε τα χρήματα των ξένων και όχι αυτά που κατέχουμε εμείς. Πόσο καλοί θα είμαστε στη δουλεία μας αν για παράδειγμα μας εμπιστεύονται τα χρήματα τους ξένοι άνθρωποι και εμείς δε ξέρουμε ούτε καν πώς να διαχειριστούμε τα χρήματα που κερδίζουμε; Το αντικείμενο αυτό δυστυχώς δε διδάσκεται και είναι κάτι που ο καθένας από εμάς θα πρέπει να αντιμετωπίσει μόνος του.

Πολλές παρανοήσεις και μύθοι υπάρχουν σχετικά με την αποταμίευση όπως τα παρακάτω:

Θα αρχίσω να βάζω λεφτά στην άκρη, όταν βγάλω περισσότερα. Ένα κοινό λάθος που γίνεται από τους πάντες. Να σας θυμίσω ότι ο μέρμηγκας μάζευε τροφή, όχι ο τζίτζικας. Η αποταμίευση δεν έχει να κάνει με το πόσα κερδίζεις, αλλά με το πόσα είσαι αποφασισμένος να βάζεις στην άκρη. Αν ήταν έτσι, τότε δεν θα αποταμίευε κανείς στον πλανήτη, γιατί καθένας θεωρεί ότι σε περιόδους κρίσης δεν του περισσεύει τίποτα. Ακόμα και οι Γερμανοί, που θεωρούνται οι πλούσιοι της Ευρώπης, αυτή την εποχή γκρινιάζουν για το βιοτικό τους επίπεδο που υπέστη καθίζηση. Κανονικά δε θα έπρεπε να αποταμιεύουν ούτε εκείνοι.

Έχει όμως διαπιστωθεί πως εκείνοι που κερδίζουν π.χ 1.000 ευρώ το μήνα αφήνουν στην άκρη πολλά περισσότερα από εκείνους που κερδίζουν τα τριπλάσια. Το καλύτερο για να ξεπεραστεί αυτή η αναβλητικότητα είναι να πληρώνεις πρώτα τον εαυτό σου. Πληρώνεις πρώτα τον εαυτό σου αποταμιεύοντας ένα λογικό ποσό που θέλεις εσύ να αποταμιεύσεις. Ένα ποσό, περίπου, 10% των εισοδημάτων σου αρκετά καλό. Στη συνέχεια ότι περισσεύει με αυτά άρχισε να πληρώνεις τις υποχρεώσεις σου.

Ένα άλλο σημαντικό ζήτημα είναι η δημιουργία ενός δευτέρου τραπεζικού λογαριασμού για να αποταμιεύεις εκεί τα χρήματα σου. Διατήρησε χωριστά τα χρήματα που αποταμιεύεις με αυτά τα οποία διαχειρίζεσαι για τα τρέχοντα έξοδα σου και τις συναλλαγές σου. Η τράπεζα που διαθέτεις λογαριασμό είναι πολύ πιθανό να διαθέτει e-banking. Δημιούργησε ένα λογαριασμό e-banking προκειμένου να έχεις πρόσβαση στους λογαριασμούς σου από το ιντερνέτ άλλα και για κάνεις τις πληρωμές σου γλιτώνοντας χρόνο. Η δημιουργία μιας πάγιας εντολής μεταφοράς χρημάτων μέσω του e-banking της τράπεζας σου με ένα σταθερό ποσό κάθε μήνα στον αποταμιευτικό σου λογαριασμό είναι μια καλή λύση για να «πληρώνεις» πρώτα τον εαυτό σου.

Μου περισσεύουν λίγα, άρα δεν αξίζει να αποταμιεύσω. Ποιος το λέει αυτό; Σκέψου μακροπρόθεσμα κι όχι μόνο το «δώσ’ υμίν σήμερον». Στις ΗΠΑ διαβάσαμε πως οι αμερικανοί (πάντα τρελαμένοι με τις στατιστικές και τις μετρήσεις) έχουν συνολικά περί τα 10 δισεκατομμύρια σε ψιλά που κυκλοφορούν στις τσέπες τους και συνήθως καταλήγουν να κυλούν στο δρόμο. Ακόμα και τα φραγκοδίφραγκα αξίζουν μια θέση σε ένα κουμπαρά. Αν δεν ξέρεις τι να τα κάνεις, ή σε φορτώνουν στο πορτοφόλι, ξεφορτώσου τα ...εποικοδομητικά.

Πάλι στις ΗΠΑ, ένα ζευγάρι άφηνε σε ένα άδειο βάζο, τα tips από τη δουλειά που έκανε. Σε ένα χρόνο είχαν 7.000 δολάρια στην άκρη. Θα μου πεις, εκεί τα tips είναι θεσμοθετημένα. Ναι αλλά 7.000 δολάρια, όπως και να το κάνεις είναι περί τα 5.500 ευρώ. Ακόμα και τα μισά να βγάλεις τελικά από τον κουμπαρά, δεν είναι άσχημα. Θα μπορούσαν να είναι το budget για όλες τις καλοκαιρινές σου διακοπές.

Αποταμίευση σημαίνει να ξεχνάς όλες τις μικρές απολαύσεις της ζωής. Φυσικά και όχι. Μάλλον σημαίνει καλύτερη διαχείριση των οικονομικών, έτσι ώστε να περισσεύει κάτι για καλύτερες αγορές στο μέλλον. Μαζί με τα μικρότερα έξοδα, που πολύ συχνά σε βγάζουν εκτός προϋπολογισμού (budget), κοίτα και τα μεγάλα. Υγεία, μόρφωση, σπίτι, σουπερ μαρκετ κλπ. Υπολογίζεται πώς πάνω από το 50% του budget μας φεύγει σε αυτά. Μπορείς να κόψεις κάτι; Κοίτα πως μπορείς να τακτοποιήσεις έτσι τα έξοδα σου, ώστε να μένει πάντα κάτι στην άκρη.

Χρησιμοποίησε τη χρεωστική σου κάρτα για τις πληρωμές σου. Τα περισσότερα σουπερ μάρκετ ή καταστήματα διαθέτουν μηχανήματα POS για τη διενέργεια πληρωμών μέσω κάρτας. Κράταγε τις αποδείξεις από τις αγορές σου. Επίσης μη πετάς τα χαρτάκια από τα ΑΤΜ των τραπεζών όταν κάνεις αναλήψεις.

Το πιο σημαντικό είναι να ξέρεις σε τι ξοδεύεις τα χρήματα σου. Η καλύτερη λύση είναι η καταγραφή όλων των συναλλαγών που πραγματοποιείς σε ένα σημειωματάριο ή σε ένα φύλο χαρτί για κάθε εβδομάδα. Όλα τα παραπάνω «άχρηστα» χαρτάκια που μέχρι τώρα πέταγες θα σε χρειαστούν για να δημιουργήσεις κατηγορίες εξόδων που θέλεις να παρακολουθείς όπως το ενοίκιο η οι λογαριασμοί κοινής ωφέλειας, το φαγητό απ’ έξω, η διασκέδαση κλπ. Επίσης υπάρχουν δωρεάν λογισμικά για τη προσωπική διαχείριση εξόδων όπως το HomeBank ή το Mint.

Τα αναλυτικά στατιστικά όπως εμφανίζονται στο HomeBank

Όταν γνωρίζεις που ξοδεύεις τα χρήματα σου θα είναι καλύτερο να τα διαχειριστείς. Προσωπικά χρειάστηκα έναν ολόκληρο χρόνο καταγραφής εξόδων με τη βοήθεια του HomeBank για να μπορέσω να αποτυπώσω με ακρίβεια το που κατευθύνονται τα χρήματα μου. Μη το βάλετε κάτω η χρόνος θα σας δικαιώσει. Με βάση αυτή τη καταγραφή θα μπορέσετε να δημιουργήσετε τον ετήσιο προϋπολογισμό σας.

Όλα τα έξοδα που καταγράφεται στον προϋπολογισμό σας δεν γίνονται σε μηνιαία βάση. Για παράδειγμα ο λογαριασμός της ΔΕΗ εκδίδεται κάθε δύο μήνες. Φροντίστε να βάζετε στην άκρη χρήματα και το μήνα που δε πληρώσατε το λογαριασμό της ΔΕΗ έτσι ώστε να μη σας φανεί μεγάλο το ποσό ή αδυνατείτε να το πληρώσετε όταν έρθει η ώρα.

Αναθέστε στα χρήματα σας μια συγκεκριμένη δουλεία. Για παράδειγμα είναι αρχές του μήνα και μόλις πήρατε από τους γονείς σας 500 ευρώ και λέτε θα βγω έξω σήμερα. Όλα αυτά τα χρήματα δεν είναι για την έξοδο. Μη σκεφτεσται έχω λεφτά θα βγω να διασκεδάσω και να φάω όσα θέλω. Από αυτά τα 500 ευρώ πολύ πιθανόν να πληρώσετε το νοίκι που κάνει για παράδειγμα 200 ευρώ, τα υπόλοιπα 100 σε λογαριασμούς, άλλα 100 σε φαγητό και τα υπόλοιπα σε διασκέδαση. Έτσι αυτό που θα πρέπει να σκεφτείτε είναι ότι για διασκέδαση έχω να σπαταλήσω για όλο το μήνα 100 ευρώ και όχι 500 όπως πριν.

Προσπαθήστε να συγκεντρώσετε κάποιο ποσό για τις βροχερές μέρες. Κάποιο έκτακτο και μη αναμενόμενο έξοδο μπορεί να σας βγάλει εκτός budget. Η επίσκεψη σε έναν οδοντίατρο, ένα δώρο γενεθλίων που πρέπει να πάρετε κλπ. Αν όμως έχετε κάποια ταμειακή ασφάλεια αυτό μπορεί να μη γίνει.

Ο προϋπολογισμός σου είναι το δέντρο που θα αρχίσεις να φροντίζεις. Όσο περισσότερο φροντίζεις αυτό το δένδρο τόσο καλύτερα θα αποδίδει. Τα χρήματα που θα σου αποφέρει μέσω της αποταμίευσης είναι καρποί του δέντρου που τελικά θα απόλαυσης.

«Δε χρειάζεται να αποταμιεύω. αν χρειαστώ χρήματα ποτέ είναι πολύ απλό θα πάρω ένα δάνειο». Τραγικό λάθος που όλοι κάνουν. Οι τράπεζες δανείζουν μόνο εκείνους που ΔΕΝ έχουν ανάγκη το δάνειο. Ο λόγος; Για να είναι σίγουροι πως θα πάρουν τα χρήματά τους πίσω. Αν δεν έχεις ούτε σεντ και τρέξεις για δάνειο, τότε θα υποχρεωθείς στους χειρότερους δυνατούς όρους - κι ίσως να μην το πάρεις κιόλας. Άσε που δύσκολα πλέον οι τράπεζες χορηγούν δάνεια λόγω των δυσμενών οικονομικών συνθηκών. Επίσης απέφυγε τη χρήση πιστωτικών καρτών. Να θυμάσαι ότι ένα δάνειο είναι μια μορφής απορρόφησης χρημάτων στο παρόν από το μέλλον σου. Αντίθετα η αποταμίευση είναι η συγκέντρωση χρημάτων τώρα για το μέλλον.

Μη σκέφτεσαι μόνο το σήμερα. Η αποταμίευση είναι ένα πλάνο με μακροπρόθεσμο ορίζοντα. Σήμερα είσαι μόνος άλλα σκέψου ότι σε κάποια χρόνια μπορεί να αποκτήσεις οικογένεια και παιδία. Το να θέλεις να προσφέρεις στα παιδιά σου, όσο περισσότερα μπορείς είναι θεμιτό. Όλοι οι γονείς αυτό θέλουν. Γιατί να περιμένεις αυτό να γίνει μέσα από μια γενναία αύξηση στη δουλειά σου, ή από καθαρή τύχη. Πάρε την κατάσταση στα χέρια σου και καθόρισε εν πολλοίς εσύ το μέλλον των παιδιών σου. Και πρόσεχε: Μην πέσεις στην παγίδα του "τα δίνω όλα στο παιδί μου τώρα". Η νέα γενιά των "boomerang kids", που βασίζονται στα γενναία χαρτζηλίκια των γονιών τους για όλα τους τα έξοδα, περιττά και μη, υπολογίζεται σε Ευρώπη και ΗΠΑ πως "κερδίζει" περί τα 10.000 ευρώ το χρόνο! Με το να προσφέρεις στα παιδιά σου πλουσιοπάροχα όλα όσα θέλει να καταναλώσει, τα καθιστάς απόλυτα εξαρτώμενα από σένα.

Αποταμίευση σημαίνει στέρηση. Οι παλιοί πάντως το έλεγαν σοφία. Από την στιγμή που ο πελαργός δεν σε έριξε σε κάποιο μεγάλο τζάκι, λίγο – πολύ ξέρεις ότι μπορεί να χρειαστεί να στριμωχτείς και λιγάκι. Όταν όμως έρθει η στιγμή να καρπωθείς τους κόπους και τις προσπάθειές σου, τότε να είσαι σίγουρος ότι θα έχεις κερδίσει ένα πολύ μεγάλο στοίχημα. Άλλωστε, όλα είναι θέμα ορισμού. Γιατί να το πεις στέρηση και να μην το ονομάσεις περιορισμό της σπατάλης. Ακούγεται καλύτερο και δεν απέχει και πολύ από την αλήθεια.

Γεωργιτσόπουλος Φ. Νικόλαος