Την προηγούμενη φορά στο δεύτερο μέρος αναφέρθηκα στα ψέματα και τις δικαιολογίες που οι άνθρωποι χρησιμοποιούν για παρακάμψουν τη δημιουργία του προσωπικού τους budget. Αφού τα αποβάλουμε αυτά ας ξεκινήσουμε να μιλάμε πως λειτουργεί ένας προϋπολογισμός (budget).
Ο μηχανισμός λειτουργίας ενός προσωπικού προϋπολογισμού είναι πολύ απλός. Είναι σαν την αναπνοή. Εισπνοή-Εκπνοή. Δηλαδή:
Εισροές χρημάτων (In)
Εκροές χρημάτων (Out)
Τις πιο πολλές φορές με όλες αυτές τις διαφημίσεις και τα καταναλωτικά προτύπα που επιθυμούν και οι αναγκές για αγορά ειδών δημιουργούν περισσότερες εκροές χρημάτων παρά εισροές. Το αποτέλεσμα αυτού μπορεί να είναι περισσότερο στρες και άγχος.
Όταν δουλέυουμε ένα προσωπικό προυπολογισμός τα πράγματα γίνονται κατά ένα βήμα διαφορετικά. Ανάμεσα στις εισροές και τις εκροές χρηματων εισάγεται μια νέα έννοια. Η έννοια αυτή είναι της αναθέσης χρηματών (assigned). Η αναθέση χρημάτων έχει να κάνει με την αναθέση στα χρήματα σας μιας «δουλείας». Λέγοντας «δουλεία» εννοώ σε τι σκοπό ή γιατί προορίζεται αυτά τα χρήματα σας. Έτσι ο προσωπικός προυπολογισμός διαμορφώνεται ως εξής:
Εισροές χρημάτων (In)
Αναθέση χρημάτων (Assigned)
Εκροές χρημάτων (Out)
Στη συνέχεια θα αναλύσω κάθε μια πτυχή ενός προσωπικού πρϋπολογισμού όπως φαίνεται παραπάνω.
Εισροές χρημάτων: Τυπικά όταν μιλάμε για εισροές χρηματών σκέφτεσται χρήματα μπαινουν στη τσέπη μας και με αυτό το συνδέεται με την εργασία σας. Μερικοί μπορεί να πληρώνονται μια φορά το μήνα, άλλοι κάθε εβδομάδα, άλλοι δύο φορές το μήνα. Ωστόσο οι εισροές χρημάτων δεν είναι μόνο το εισόδημα από μια εργασία. Ακόμη και το μη σταθερό εισόδημα όπως το χαρτζιλίκι που μπορεί να παίρνεται από τους γονείς σας αποτελεί για εσάς και τον προσωπικό σας budget μια εισροή χρημάτων. Τίποτα από όλα αυτά όμως δε σας επηρεάζει καθώς θα πρέπει να ακουθείτε κάθε φορά τρία απλά βασικά βήματα. Καταγράφεται το εισόδημα σας, αναθέτε στα χρήματα σας μια «δουλεία» δηλαδή αποφασίζεται πως θα τα ξοδέψετε, τέλος καταγράφεται τα έξοδα σας και βλέπεται πως κινείσται με βάση το σχέδιο σας. Κάθε ευρώ που λαμβάνεται από οποιαδήποτε αιτία ή λόγο είτε σταθερά είτε όχι θα πρέπει να το καταγράφεται ως εισροή χρημάτων στο προσωπικό σας budget.
Εικροές χρημάτων: Οι εκροές χρημάτων είναι πολύ απλές πιστευώ. Κάθε φορά που ρέει χρήμα έξω από τις τσέπες σας είναι μια εκροή χρημάτων. Η εκροή χρημάτων μπορεί να μην είναι σε μετρήτα άλλα να παίρνει τη μορφή ηλεκτρονικού χρήματος. Για παράδειγμα όταν πληρώνεται με πιστωτική ή χερωστική κάρτα. Και αυτός ο τρόπος είναι εκροή χρημάτων γιατί βγαίνουν χρήματα από το τραπεζικό σας λογαριασμό.
Συνήθως οι περισσότεροι αναρωτιούνται πόσο μεγάλη πρέπει να είναι η συναλλαγή για να τη καταγράψουμε ως εκροή χρημάτων στο προσωπικό μας budget. Στη πραγματικότητα δε χρειάζεται να είναι τεράστια ή αρκετά μεγάλη. Για παράδειγμα μόλις αγοράσατε μια τσίχλα για 0,10 ευρώ από το περίπτερο καθώς περιμένατε στη στάση του λεωφορείου. Έ μόλις πραγματοποιήσατε μια εκροή χρημάτων από το προσωπικό σας budget. (Παρεπιπτόντως τη γεύση τσίχλας αγοράσατε;)
Θα μου πείτε 10 λεπτά για μια τσίχλα είναι υπερβολή να το καταγράψω στο προσωπικό μου προϋπολογισμό. Πολύ συχνά πιάνουμε τον ευατό μας να κάνουμε μικρές αγορές και μικροέξοδα που σκεφτόμαστε ότι δεν αξίζει να τα καταγράψουμε. Ωστόσο η αλήθεια είναι οτί ακόμα και αυτά τα μικροέξοδα και οι μικροαγορές θα πρέπει να καταγράφονται και αυτό για ένα και μοναδικό σημαντικό λόγο.
Αν συνεχώς κάνουμε εξαιρέσεις στο προσωπικό μας budget μη καταγράφοντας τις οποιοδήποτε συναλλαγές σας ανεξαρτήτου μεγέθους ουδέποτε θα αποκτήσετε τη συνήθεια να καταγράφεται τα έξοδα που πραγματοποιείται.
Θα πρέπει μάλλον να αναφέρω ότι οι άνθρωποι τείνουν τοποθετούν πάρα πολύ βάρος στον τρόπο και στην έννοια της καταγραφής των εξόδων. Το θέμα είναι πολύ απλό όμως. Το μόνο που έχετε να κάνετε είναι να καταγράψετε ό,τι ξοδεύετε. Εχέτε μαζί σας ένα ημερολόγιο ή μια ατζέντα και σημειώστε εκεί τι ξοδέψατε, πόσο και γιατί. Ή στο τέλος κάθε ημέρας αν θυμάστε πριν κοιμηθείτε (μαζί με την αυτοκριτική σας για τη μέρα που πέρασε) βρείτε λίγο χρόνο να κάνετε κι αυτό.
Η καταγραφή των εξόδων σας δημιουργεί ένα πολύ σημαντικό ψυχολογικό πλεονέκτημα. Σας κρατάει πιο κοντά σε επαφή με τα χρήματα σας. Αυτό είναι πάρα πολύ καλό και θα σας εξηγήσω γιατί. Καθώς γράφεται όλα τα έξοδα σας ή καλύτερα όλες τις εκροές χρημάτων από το προσωπικό σας προϋπολογισμό θα παρατηρήσετε ότι θα ξοδεύετε λιγότερα. Θα μου πείτε πως θα ξοδεύω λιγότερα αφού δε κάνω περικοπές από κάτι. Κι όμως όσο κι αν δε το θέλετε αυτές οι περικοπές που λέτε γίνονται χωρίς να το θέλετε. Αυτό γίνεται γιατί έχετε περισσότερη επίγνωση για το που κατευθύνεται τα χρήματα σας, σε τι είδους έξοδα δηλαδή, και τα δίνεται περισσότερη αξία.
Ξεκινήστε την καταγραφή για κάθε αγορά που κάνετε, και σταματήστε τα κλαψουρίσματα!
Για εμένα όλα ξεκίνησαν περίπου όταν πήγαινα στο Γυμνάσιο απ’ ότι θυμάμαι. Μπορεί να ήταν Α’ ή Β’ Γυμνασίου όταν μου ήρθε η ιδέα να αρχίσω να διαχειρίζομαι τα χρήματα μου. Θα μου πείτε τι χρήματα είχα εκείνη τη περίοδο;
Ε λοιπόν για αρχή τα πρώτα μου χρήματα ήταν το χαρτζιλίκι που μου έδιναν οι γονείς μου για το σχολείο. Είχα ανακαλύψει ότι μέσα σε μια εβδομάδα μάζευα περίπου 10 ευρώ. Κάθε μέρα μου έδιναν το αστρονομικό ποσό των 2 ευρώ. Από αυτά μέσα σε μια σχολή εβδομάδα επέλεγα να ξοδέψω μόνο 2,5 ευρώ για φαγητό στο σχολείο αγοράζοντας ένα κουλούρι των 50 λεπτών. Άρα στο τέλος της εβδομάδας είχα αποταμιεύσει και πάλι το αστρονομικό ποσό των 7,5 ευρώ. Τα νούμερα μπορεί να σας φαίνονται αστεία άλλα φανταστείτε τα όταν βρισκόσασταν στην ίδια ηλικία με ένα μαθητή Γυμνασίου.
Το μήνα περίπου μπορεί να είχα καταφέρει να συγκεντρώσω το ποσό των 30 ευρώ. Ήταν επιτυχία κατάφερνα να συγκεντρώνω τα δικά μου χρήματα και να διαχειρίζομαι όπως θέλω εγώ. Βέβαια πάλι έξω τα ξόδευα άλλα είχα δικά μου χρήματα αυτό ήταν το σημαντικό! Στη συνέχεια είχα αρχίσει με απλοϊκές μεθόδους με χαρτί και μολύβι να καταγράφω όλες τις οικονομικές μου συναλλαγές. Όλες λέγοντας είτε αυτές περιλαμβάνουν έσοδα είτε έξοδα. Σίγα σιγά άρχισα να διαπιστώνω από που ερχόταν τα χρήματα μου (από το χαρτζιλίκι) και που τα ξόδευα (φαγητό απ’ έξω, γαριδάκια κλπ).
Αυτό είναι ίσως το πιο σημαντικό απ’ όλα. Η καταγραφή των εκροών και εισροών χρήματος από και προς τη τσέπη μας.
Βήματα σχεδιασμού:
Ξεκινήστε την καταγραφή κάθε αγορά και έξοδο που κάνετε ή για κάθε φορά που λαμβάνεται χρήματα ως εισόδημα (για παράδειγμα μισθός ή χαρτζιλίκι). Χωρίς εξαίρεση, αν κάνετε εξαιρέσεις η αναβλητικότητα θα σας καταβάλει. Δεν πειράζει ο τρόπος καταγραφής (μολύβι και χαρτί, το iPhone ή το Android, υπολογιστικό φύλλο excel, κλπ), απλά φροντίστε να το αρχίσετε με συνέπεια από σήμερα. Τώρα αμέσως ή στην επόμενη συναλαγή που θα κάνετε.
***(Ο πρώτος τρόπος καταγραφής με τον οποιο ξεκίνησα εγώ ήταν ένα απλό φύλο χαρτί Α4. Διπλώστε το στα τρία και μόλις το ανοιξέτε από τις τσακίσεις που δημιουργήθηκαν στο χαρτί από το δίπλωμα έχουν δημιουργηθεί όκτω μικρά τετραγωνάκια. Χρησιμοποιήστε κάθε μικρό τετραγωνάκι για κάθε μια ημέρα της εβδομάδας και γράψτε εκεί τις συναλλαγές της ημέρας. Στο τέλος της εβδομάδας δείτε που έχετε κατευθύνει τα έξοδα σας.)
Γεωργιτσόπουλος Φ. Νικόλαος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου