Συμβουλές Personal Finance-Μέρος 2ο

Την προηγούμενη φορά στο πρώτο μέρος συμβουλών pesronal finance αναφέρθηκα στο προσωπικό σας προϋπολογισμό και τους στόχους που θέτετε. Πως ο προσωπικός σας προϋπολογισμός είναι ο ακρογωνιαίος λίθος του προσωπικού οικονομικού σας πλάνου. Από όλα τα πράγματα που θα σας απασχολούν στη ζωή σας τώρα και στο μέλλον είμαι βέβαιος ότι το οικονομικό θα είναι πάντοτε μέσα στις πρώτες σας προτεραιότητες. Λογικό και αυτό συμβαίνει γιατί είναι περιορισμένο.

Δυστυχώς όσοι δεν έχετε γεννηθεί σε πλούσια τζάκια θα γνωρίζετε ότι το χαρτζιλίκι ή ο μισθός είναι πεπερασμένος και χρονικά προσδιορισμένος να κρατάει για λίγο χρόνο και όχι άπειρο. Αν από τώρα νοιάζεστε για το καινούργιο αμάξι που θέλετε να αποκτήσετε τότε αυτό είναι το αυγό. Για να πάρετε το αυγό θα πρέπει πρώτα να ταΐσετε τη κότα.

Στο θέμα του προσωπικού σας προϋπολογισμού αν σκεφτείτε τη παροιμία «η κότα έκανε το αυγό ή το αυγό τη κότα» τότε το αυγό είναι αυτό που θέλετε να απολαύσετε. Τη προηγούμενη φορά, στο πρώτο μέρος αυτών των συμβουλών Personal Finance, το είχα παρομοιάσει με το καρπό ενός δένδρου. Αυτή τη φορά ο προσωπικός σας προϋπολογισμός είναι η δίκη σας κότα όπου μπορεί να σας προσφέρει τα «χρυσά» αυγά.

Ψέματα, αναλήθειες και μύθοι σχετικά με το προσωπικό σας προϋπολογισμό:

Ψέμα#1: Είμαι αυθόρμητος. Ο προϋπολογισμός δε ταιριάζει με το στυλ μου και μου χαλάει τον αυθορμητισμό μου. Αν για παράδειγμα σε μια στιγμή τρέλας αγόρασες ένα ζευγάρι ακριβά παπούτσια που είδες και σου άρεσαν και το έκανες συνετά, απλά το κάνεις συνέχεια τότε είτε θα πρέπει να λάβεις δραστικά μέτρα για να το περικόψεις γιατί θα ματώσει η τσέπη σου είτε θα πρέπει να το σκεφτείς και να κάτσεις να το προϋπολογίσεις στα προσωπικά σου έξοδα. Ακόμα δε ξέρεις ποιο ζευγάρι παπουτσιών θες να αγοράσεις (θα είναι μποτάκια, μαύρα, καφέ, δερμάτινα; Ποιος ξέρει; αυτό είναι το κομμάτι του αυθορμητισμού), άλλα σίγουρα ξέρεις ότι κάποια στιγμή θα χρειαστείς παπούτσια. Έτσι γνωρίζεις ότι θα κάνεις κάτι αυθόρμητο ακόμα κι αν έχει προγραμματίσει και πιο πριν γι’ αυτό. Είναι απλό ο αυθορμητισμός μιας αγοράς μπορεί να συνυπάρξει με το προσωπικό σου προϋπολογισμό.

Ψέμα#2: Δεν έχω χρέη και δεν χρειάζομαι προσωπικό προϋπολογισμό. Χρήματα θα παίρνουν σίγουρα από τα χέρια σας. Τα χρήματα σας δουλεύουν πιο σκληρά από εσάς, κρατάνε περισσότερο, γίνονται πιο δυνατά, σκέφτονται γρηγορότερα και αλλάζουν χέρια ακόμα πιο γρήγορα. Οποιοδήποτε και αν είναι το εισόδημα σας από το απλό χαρτζιλίκι που παίρνεται από τους γονείς σας μέχρι το παχυλό μισθό που μπορεί να έχετε τότε σίγουρα είναι που χρειάζεστε ένα προσωπικό προϋπολογισμό.

Ψέμα#3: Δεν έχω χρόνο για να οργανώσω το προσωπικό μου προϋπολογισμό. Ακόμα δε φτάσαμε εκεί μη βιάζεστε πολύ. Μέσα από αυτές τις συμβουλές ευελπιστώ να μάθετε να σχηματίζετε το προσωπικό σας προϋπολογισμό μέσα σε μια μία η δύο ώρες κάθε μήνα. Εμένα μου παίρνει περίπου μισή ώρα για να οργανώσω το προσωπικό μου προϋπολογισμό για κάθε επόμενο μήνα που έρχεται. Εντάξει στην αρχή μπορεί να μου έπαιρνε και εμένα μια ώρα περίπου άλλα το έχω μειώσει αρκετά. Εσείς πόσο κάνετε; Σκεφτείτε και αυτό. Πείτε ότι δεν έχετε χρόνο να φτιάξετε το προσωπικό σας προϋπολογισμό. Έχετε χρόνο για να πάτε να μιλήσετε με ένα τραπεζικό στέλεχος σε πολλές τράπεζες, να δείτε τι σας συμφέρει, να αξιολογήσετε, να πάρετε γνώμες άλλων και όλα αυτά για να πάρετε ένα δάνειο για να ξεπληρώσετε κάποια χρέη που δημιουργηθήκαν στο παρελθόν και συσσωρευόταν με τα χρόνια; Η ακόμα σκεφτείτε και αυτό έχετε χρόνο για να ξεκινήσετε για παράδειγμα μια δουλεία που δε σας αρέσει και δε θέλετε για να πληρώσετε τους λογαριασμούς που έχουν μαζευτεί; Σκεφτείτε και νομίζω ότι θα συμφωνήσετε μαζί μου ότι έχετε πράγματι χρόνο για να οργανώσετε το προσωπικό σας προϋπολογισμό.

Ψέμα#4: Η δημιουργία του προσωπικού μου προϋπολογισμού απαιτεί πολύ χαρτούρα. Καθόλου. Πως θα μπορούσα να σας πω ότι φτιάχνω το δικό μου προϋπολογισμό για το μήνα που έρχεται μέσα σε μισή ώρα περίπου αν είχα να κάνω με χαρτούρα και γράψε σβήσε σε χαρτί. Στο διαδίκτυο μπορείτε να βρείτε και υπάρχει δωρεάν ειδικό λογισμικό που μπορεί να σας βοηθήσει. Το Excel επίσης είναι ένα πολύ χρήσιμό εργαλείο. Άλλα γι’ αυτά θα αναφέρω περισσότερα στο μέλλον.

Ψέμα#5: Η σκέψη του προγραμματισμού των χρημάτων μου, μου προκαλεί ένα ανεξήγητο πόνο και δυσφορία. Εγώ πιστεύω ακριβώς το αντίθετο. Η έλλειψη ενός προσωπικού προϋπολογισμού δημιουργεί αυτόν τον ανεξήγητο πόνο και δυσφορία. Ο δημιουργία και η τήρηση ενός προσωπικού προϋπολογισμού είναι αυτό που σας απαλύνει από αυτόν τον ανεξήγητο πόνο και δυσφορία. Ο προσωπικός σας προϋπολογισμός θα διευκολύνει τη προσωπική σας ζωή προς καλύτερο. Πραγματικά!!

Ψέμα#6: Το εισόδημα μου είναι ευμετάβλητο και όχι σταθερό, όποτε δε μπορώ να κάνω ένα προϋπολογισμό. Ακόμα ένα συχνό λάθος. Ο προσωπικός σας προϋπολογισμός δεν είναι προβλέψεις. Δεν είναι η μαγική σφαίρα που θα σας πει που να ξοδέψετε τα χρήματα σας. Απλώς απαντήστε μια απλή ερώτηση κάθε στιγμή που κάποια χρήματα εμφανίζονται στη ζωή σας: «Τι θέλω να κάνω με αυτά τα χρήματα πριν πάρω κι άλλα στα χέρια μου;» Αυτό είναι. Απαντήστε πως θέλετε να αναλώσετε τα χρήματα που έχετε τώρα στα χέρια σας μη πριν αποκτήσετε τα επόμενα. Είδατε καθόλου προβλέψεις και μαντεψιές;

Φτάνοντας στο τέλος γράψτε κάτω τι σας έχει κρατήσει τόσο καιρό μακριά από το να δημιουργήσετε το δικός σας προσωπικό προϋπολογισμό. Δε ξέρετε πως να το κάνετε; Ποιος δηλαδή είναι αυτός ο τρόπος; Σας δυσκολεύει η παρακολούθηση των εξόδων σας; Ο τρόπος που το κάνετε είναι κοπιαστικός; Δε χρησιμοποιείτε κάποιο λογισμικό και τα κάνετε όλα με χαρτί και μολύβι; Μήπως η έλλειψη χρόνου είναι μια από τις δικαιολογίες που θέτετε για να το αποφεύγετε; Γράψτε όλα αυτά που σας απομακρύνουν από τη δημιουργία του προσωπικού σας προϋπολογισμού και αντιμετωπίστε με κριτικό πνεύμα. Μη τις κρύβετε κάτω από το χαλί αυτές τις δικαιολογίες γιατί μπορεί να σας στερήσουν τη κότα με τα χρυσά αυγά.

Τα ψέματα που παρέθεσα παραπάνω είναι συνήθως οι πιο συχνοί λόγοι που οι άνθρωποι χρησιμοποιούν για παρακάμψουν τη δημιουργία του προσωπικού τους budget. Θυμηθείτε ο προϋπολογισμός σας είναι η κότα που θα σας αποφέρει τα χρυσά αυγά που επιθυμείτε. Την επόμενη φορά θα αναφερθώ σε ακόμα περισσότερα πράγματα, η βόλτα στο personal budgeting μας μόλις αρχίζει.

Βήματα σχεδιασμού:

Δεν υπάρχουν βήματα σχεδιασμού. Απλώς κατανοήστε πως δεν υπάρχουν ψέματα, αναλήθειες και δικαιολογίες σχετικά με τη δημιουργία του δικού σας προσωπικού προϋπολογισμού.

Γεωργιτσόπουλος Φ. Νικόλαος

Συμβουλές Personal Finance-Μέρος 3ο

Την προηγούμενη φορά στο δεύτερο μέρος αναφέρθηκα στα ψέματα και τις δικαιολογίες που οι άνθρωποι χρησιμοποιούν για παρακάμψουν τη δημιουργία του προσωπικού τους budget. Αφού τα αποβάλουμε αυτά ας ξεκινήσουμε να μιλάμε πως λειτουργεί  ένας προϋπολογισμός (budget).

Ο μηχανισμός λειτουργίας ενός προσωπικού προϋπολογισμού είναι πολύ απλός. Είναι σαν την αναπνοή. Εισπνοή-Εκπνοή. Δηλαδή:

Εισροές χρημάτων (In)

Εκροές χρημάτων (Out)

Τις πιο πολλές φορές με όλες αυτές τις διαφημίσεις και τα καταναλωτικά προτύπα που επιθυμούν και οι αναγκές για αγορά ειδών δημιουργούν περισσότερες εκροές χρημάτων παρά εισροές. Το αποτέλεσμα αυτού μπορεί να είναι περισσότερο στρες και άγχος.

Όταν δουλέυουμε ένα προσωπικό προυπολογισμός τα πράγματα γίνονται κατά ένα βήμα διαφορετικά. Ανάμεσα στις εισροές και τις εκροές χρηματων εισάγεται μια νέα έννοια. Η έννοια αυτή είναι της αναθέσης χρηματών (assigned). Η αναθέση χρημάτων έχει να κάνει με την αναθέση στα χρήματα σας μιας «δουλείας». Λέγοντας «δουλεία» εννοώ σε τι σκοπό ή γιατί προορίζεται αυτά τα χρήματα σας. Έτσι ο προσωπικός προυπολογισμός διαμορφώνεται ως εξής:

Εισροές χρημάτων (In)

Αναθέση χρημάτων (Assigned)

Εκροές χρημάτων (Out)

Στη συνέχεια θα αναλύσω κάθε μια πτυχή ενός προσωπικού πρϋπολογισμού όπως φαίνεται παραπάνω.

Εισροές χρημάτων: Τυπικά όταν μιλάμε για εισροές χρηματών σκέφτεσται χρήματα μπαινουν στη τσέπη μας και με αυτό το συνδέεται με την εργασία σας. Μερικοί μπορεί να πληρώνονται μια φορά το μήνα, άλλοι κάθε εβδομάδα, άλλοι δύο φορές το μήνα. Ωστόσο οι εισροές χρημάτων δεν είναι μόνο το εισόδημα από μια εργασία. Ακόμη και το μη σταθερό εισόδημα όπως το χαρτζιλίκι που μπορεί να παίρνεται από τους γονείς σας αποτελεί για εσάς και τον προσωπικό σας budget μια εισροή χρημάτων. Τίποτα από όλα αυτά όμως δε σας επηρεάζει καθώς θα πρέπει να ακουθείτε κάθε φορά τρία απλά βασικά βήματα. Καταγράφεται το εισόδημα σας, αναθέτε στα χρήματα σας μια «δουλεία» δηλαδή αποφασίζεται πως θα τα ξοδέψετε, τέλος καταγράφεται τα έξοδα σας και βλέπεται πως κινείσται με βάση το σχέδιο σας. Κάθε ευρώ που λαμβάνεται από οποιαδήποτε αιτία ή λόγο είτε σταθερά είτε όχι θα πρέπει να το καταγράφεται ως εισροή χρημάτων στο προσωπικό σας budget.

 Εικροές χρημάτων: Οι εκροές χρημάτων είναι πολύ απλές πιστευώ. Κάθε φορά που ρέει χρήμα έξω από τις τσέπες σας είναι μια εκροή χρημάτων. Η εκροή χρημάτων μπορεί να μην είναι σε μετρήτα άλλα να παίρνει τη μορφή ηλεκτρονικού χρήματος. Για παράδειγμα όταν πληρώνεται με πιστωτική ή χερωστική κάρτα. Και αυτός ο τρόπος είναι εκροή χρημάτων γιατί βγαίνουν χρήματα από το τραπεζικό σας λογαριασμό.

Συνήθως οι περισσότεροι αναρωτιούνται πόσο μεγάλη πρέπει να είναι η συναλλαγή για να τη καταγράψουμε ως εκροή χρημάτων στο προσωπικό μας budget. Στη πραγματικότητα δε χρειάζεται να είναι τεράστια ή αρκετά μεγάλη. Για παράδειγμα μόλις αγοράσατε μια τσίχλα για 0,10 ευρώ από το περίπτερο καθώς περιμένατε στη στάση του λεωφορείου. Έ μόλις πραγματοποιήσατε μια εκροή χρημάτων από το προσωπικό σας budget. (Παρεπιπτόντως τη γεύση τσίχλας αγοράσατε;)

Θα μου πείτε 10 λεπτά για μια τσίχλα είναι υπερβολή να το καταγράψω στο προσωπικό μου προϋπολογισμό. Πολύ συχνά πιάνουμε τον ευατό μας να κάνουμε μικρές αγορές και μικροέξοδα που σκεφτόμαστε ότι δεν αξίζει να τα καταγράψουμε. Ωστόσο η αλήθεια είναι οτί ακόμα και αυτά τα μικροέξοδα και οι μικροαγορές θα πρέπει να καταγράφονται και αυτό για ένα και μοναδικό σημαντικό λόγο.

Αν συνεχώς κάνουμε εξαιρέσεις στο προσωπικό μας budget μη καταγράφοντας τις οποιοδήποτε συναλλαγές σας ανεξαρτήτου μεγέθους ουδέποτε θα αποκτήσετε τη συνήθεια να καταγράφεται τα έξοδα που πραγματοποιείται.

Θα πρέπει μάλλον να αναφέρω ότι οι άνθρωποι τείνουν τοποθετούν πάρα πολύ βάρος στον τρόπο και στην έννοια της καταγραφής των εξόδων. Το θέμα είναι πολύ απλό όμως. Το μόνο που έχετε να κάνετε είναι να καταγράψετε ό,τι ξοδεύετε. Εχέτε μαζί σας ένα ημερολόγιο ή μια ατζέντα και σημειώστε εκεί τι ξοδέψατε, πόσο και γιατί. Ή στο τέλος κάθε ημέρας αν θυμάστε πριν κοιμηθείτε (μαζί με την αυτοκριτική σας για τη μέρα που πέρασε) βρείτε λίγο χρόνο να κάνετε κι αυτό.

Η καταγραφή των εξόδων σας δημιουργεί ένα πολύ σημαντικό ψυχολογικό πλεονέκτημα. Σας κρατάει πιο κοντά σε επαφή με τα χρήματα σας. Αυτό είναι πάρα πολύ καλό και θα σας εξηγήσω γιατί. Καθώς γράφεται όλα τα έξοδα σας ή καλύτερα όλες τις εκροές χρημάτων από το προσωπικό σας προϋπολογισμό θα παρατηρήσετε ότι θα ξοδεύετε λιγότερα. Θα μου πείτε πως θα ξοδεύω λιγότερα αφού δε κάνω περικοπές από κάτι. Κι όμως όσο κι αν δε το θέλετε αυτές οι περικοπές που λέτε γίνονται χωρίς να το θέλετε. Αυτό γίνεται γιατί έχετε περισσότερη επίγνωση για το που κατευθύνεται τα χρήματα σας, σε τι είδους έξοδα δηλαδή,  και τα δίνεται περισσότερη αξία.

Ξεκινήστε την καταγραφή για κάθε αγορά που κάνετε, και σταματήστε τα κλαψουρίσματα!

Για εμένα όλα ξεκίνησαν περίπου όταν πήγαινα στο Γυμνάσιο απ’ ότι θυμάμαι. Μπορεί να ήταν Α’ ή Β’ Γυμνασίου όταν μου ήρθε η ιδέα να αρχίσω να διαχειρίζομαι τα χρήματα μου. Θα μου πείτε τι χρήματα είχα εκείνη τη περίοδο;

Ε λοιπόν για αρχή τα πρώτα μου χρήματα ήταν το χαρτζιλίκι που μου έδιναν οι γονείς μου για το σχολείο. Είχα ανακαλύψει ότι μέσα σε μια εβδομάδα μάζευα περίπου  10 ευρώ. Κάθε μέρα μου έδιναν το αστρονομικό ποσό των 2 ευρώ. Από αυτά μέσα σε μια σχολή εβδομάδα επέλεγα να ξοδέψω μόνο 2,5 ευρώ για φαγητό στο σχολείο αγοράζοντας ένα κουλούρι των 50 λεπτών. Άρα στο τέλος της εβδομάδας είχα αποταμιεύσει και πάλι το αστρονομικό ποσό των 7,5 ευρώ. Τα νούμερα μπορεί να σας φαίνονται αστεία άλλα φανταστείτε τα όταν βρισκόσασταν στην ίδια ηλικία με ένα μαθητή Γυμνασίου.

Το μήνα περίπου μπορεί να είχα καταφέρει να συγκεντρώσω το ποσό των 30 ευρώ. Ήταν επιτυχία κατάφερνα να συγκεντρώνω τα δικά μου χρήματα και να διαχειρίζομαι όπως θέλω εγώ. Βέβαια πάλι έξω τα ξόδευα άλλα είχα δικά μου χρήματα αυτό ήταν το σημαντικό! Στη συνέχεια είχα αρχίσει με απλοϊκές μεθόδους με χαρτί και μολύβι να καταγράφω όλες τις οικονομικές μου συναλλαγές. Όλες λέγοντας είτε αυτές περιλαμβάνουν έσοδα είτε έξοδα. Σίγα σιγά άρχισα να διαπιστώνω από που ερχόταν τα χρήματα μου (από το χαρτζιλίκι) και που τα ξόδευα (φαγητό απ’ έξω, γαριδάκια κλπ).

Αυτό είναι ίσως το πιο σημαντικό απ’ όλα. Η καταγραφή των εκροών και εισροών χρήματος από και προς τη τσέπη μας.

Βήματα σχεδιασμού:

Ξεκινήστε την καταγραφή κάθε αγορά και έξοδο που κάνετε ή για κάθε φορά που λαμβάνεται χρήματα ως εισόδημα (για παράδειγμα μισθός ή χαρτζιλίκι). Χωρίς εξαίρεση, αν κάνετε εξαιρέσεις η αναβλητικότητα θα σας καταβάλει. Δεν πειράζει ο τρόπος καταγραφής (μολύβι και χαρτί, το iPhone ή το Android, υπολογιστικό φύλλο excel, κλπ), απλά φροντίστε να το αρχίσετε με συνέπεια από σήμερα. Τώρα αμέσως ή στην επόμενη συναλαγή που θα κάνετε.

***(Ο πρώτος τρόπος καταγραφής με τον οποιο ξεκίνησα εγώ ήταν ένα απλό φύλο χαρτί Α4. Διπλώστε το στα τρία και μόλις το ανοιξέτε από τις τσακίσεις που δημιουργήθηκαν στο χαρτί από το δίπλωμα έχουν δημιουργηθεί όκτω μικρά τετραγωνάκια. Χρησιμοποιήστε κάθε μικρό τετραγωνάκι για κάθε μια ημέρα της εβδομάδας και γράψτε εκεί τις συναλλαγές της ημέρας. Στο τέλος της εβδομάδας δείτε που έχετε κατευθύνει τα έξοδα σας.)

Γεωργιτσόπουλος Φ. Νικόλαος

Συμβουλές Personal Finance-Μέρος 4ο

Στο τέταρτο μέρος θα σας αναφέρω την έννοια του πρώτου χρυσού κανόνα για το προσωπικό σας budget. Ο κανόνας αυτός περικλείεται στη φράση «δώσε σε κάθε ευρώ σου μια συγκεκριμένη δουλειά». Τον είχα αναφέρει και τη προηγούμενη φορά μέσα από την έννοια της ανάθεσης χρημάτων (assigned). Αν και την είχα αναφέρει αυτή τη φράση δεν την εξήγησα επαρκώς. Η αναθέση χρημάτων έχει να κάνει με την ανάθεση στα χρήματα σας μιας «δουλείας». Λέγοντας «δουλεία» εννοώ σε τι σκοπό ή γιατί προορίζεται αυτά τα χρήματα σας. Εσείς είστε το αφεντικό των χρημάτων σας.

Φανταστείτε μια επιχείρηση ή έναν οργανισμό με τους εργαζόμενους τους να ξέρουν ακριβώς τη δουλεία τους. Για παράδειγμα υπάρχουν οι μηχανικοί που ασχολούνται με τη παραγωγή, φροντίζουν τις μηχανές τους, είναι υπεύθυνοι για τη συντήρηση τους. Μετά υπάρχουν οι εργαζόμενοι στο marketing που είναι υπεύθυνοι για την προβολή και τη διαφήμιση της επιχείρησης ή του οργανισμού καθώς επίσης και το λογιστήριο που κάνει όλη την οικονομική δουλεία.

Πιστεύω έχετε αρχίσει να το πιάνετε το νόημα. Δεν είναι μια επιχείρηση όπου όλοι κάνουν τα πάντα άλλα υπάρχει διαχωρισμός αρμοδιοτήτων και θέσεων. Φανταστείτε οι μηχανικοί να προσπαθούσαν να καταστρώσουν το σχέδιο πωλήσεων ή οι λογιστές να προσπαθούσαν να συντηρήσουν τα μηχανήματα της παραγωγής. Αυτό είναι κάτι παράλογο. Οι εργασίες δεν είναι κατανεμημένες σωστά και σίγουρα δε θα θέλατε να εργάζεστε σε ένα τέτοιο μέρος που σας περιγράφω. Είναι απλά θέμα χρόνου μέχρι να επέλθει η κατάρρευση.

Σε ένα νοικοκυριό αν δεν είναι σωστά κατανεμημένα τα χρήματα για μια συγκεκριμένη εργασία τότε θα συμβεί ακριβώς το ίδιο. Τα χρήματα σας δε μπορούν να κάνουν όλες τις δουλείες σας κάνοντας ότι σας ικανοποιεί ή ότι σκέφτεστε. Σήμερα που ξοδεύουμε ολοένα και πιο εύκολα είναι πολύ σημαντικό να αναθέτετε μια δουλεία για κάθε ευρώ που έχετε.

Αναθέστε στα χρήματα σας μια συγκεκριμένη δουλεία. Ο πρώτος κανόνας που αναφέρθηκε. Για παράδειγμα είναι αρχές του μήνα και μόλις πήρατε από τους γονείς σας 500 ευρώ και λέτε θα βγω έξω σήμερα. Όλα αυτά τα χρήματα δεν είναι για την έξοδο. Μη σκέφτεστε έχω λεφτά θα βγω να διασκεδάσω και να φάω όσα θέλω. Από αυτά τα 500 ευρώ πολύ πιθανόν να πληρώσετε το νοίκι που κάνει για παράδειγμα 200 ευρώ, τα υπόλοιπα 100 σε λογαριασμούς, άλλα 100 σε φαγητό και τα υπόλοιπα σε διασκέδαση.

Έτσι αυτό που θα πρέπει να σκεφτείτε είναι ότι για διασκέδαση έχω να σπαταλήσω για όλο το μήνα 100 ευρώ και όχι 500 όπως πριν. Κάποια από αυτά τα χρήματα μπορεί να θελήσετε να τα αποταμιεύσετε για να πάτε διακοπές το καλοκαίρι. Άλλα μπορεί να τα χρειαστείται για κάτι επείγον για να χρησιμεύσει ως πυροσβεστήρας όπως για παράδειγμα ένα αναπάντεχο πρόστιμο της τροχαίας και κάτι μη προβλέψιμο. Ή μπορεί να έχετε κάποια χρήματα και να κάθονται κι αυτά έχουν μια δουλεία να κάνουν μπορεί να περιμένουν να έρθουν τα Χριστούγεννα για κάποιο δώρο ή να πληρώσετε την ασφάλεια και τα τέλη κυκλοφορίας από το αυτοκίνητο σας στο τέλος της χρονιάς.

Ακόμα και τα λεφτά που διάθετε για διασκέδαση έχουν μια δουλεία να κάνουν.

Προσπαθήστε να συγκεντρώσετε κάποιο ποσό για τις βροχερές μέρες. Κάποιο έκτακτο και μη αναμενόμενο έξοδο μπορεί να σας βγάλει εκτός budget. Η επίσκεψη σε έναν οδοντίατρο, ένα δώρο γενεθλίων που πρέπει να πάρετε κλπ. Αν όμως έχετε κάποια ταμειακή ασφάλεια αυτό μπορεί να μη γίνει.

Ωστόσο μη το παρακάνετε με το παραπάνω κανόνα. Μπορεί να νιώθετε δεσμευμένοι αν αναθέσετε σε όλα σας τα χρήματα μια συγκεκριμένη δουλεία. Μπορεί να νιώθετε ότι δεν έχω να χρήματα να κάνω κάτι που θέλω. Μπορεί να θεωρείται ότι όλες οι «δουλείες» που βάλατε να κάνουν τα χρήματα σας είναι πολύ σημαντικές και δε βρίσκεται χώρο να βρείτε από αλλού. Για να τα αποφύγετε όλα αυτά κάντε μια μικρή εξαίρεση ορίστε ένα ποσό για παράδειγμα 10 ευρώ σε μια δουλεία για παράδειγμα «τα ξοδεύω όπως θέλω» αγοράστε τσίχλες, περιοδικό, διάφορα δε ξέρω. Έτσι μπορείτε να νιώθετε πιο άνετα. Ωστόσο μη το παρακάνετε με το ποσό αυτό. Δε πάνε όλα τα χρήματα σας εκεί αν το κάνετε να λειτουργήσει έτσι τότε το χάσατε το παιχνίδι με το προσωπικό σας προϋπολογισμό.

Καθώς θα εφαρμόζεται το πρώτο κανόνα που σας ανέφερα θα διαπιστώσετε ότι τα χρήματα σας αποκτούν αξία, γίνονται πιο αποδοτικά και κρατούν περισσότερο. Σε αυτήν την επικρατούσα τεχνολογικά εποχή μπορείτε να διαλέξετε οποιοδήποτε τρόπο θέλετε για να αναθέτετε στα χρήματα σας μια δουλεία. Από  μολύβι και χαρτί, το iPhone ή το Android, υπολογιστικό φύλλο excel, ειδικό λογισμικό όπως το HomeBank ή το Mint κλπ, απλά φροντίστε να αναθέσετε στα χρήματα σας μια δουλειά και μη ξεχάσετε τη κατηγορία του «ξοδεύω όπως θέλω εγώ».

Βήματα σχεδιασμού:

Δημιουργήστε μια λίστα με όλες τις ενδεχόμενες δουλείες που θέλετε να αναθέσετε τα χρήματα σας. Οι ίδιες δουλείες είναι αυτές που στη συνέχεια θα καταγραφούν ως έξοδα τα χρήματα που θα σπαταλήσετε. Απλώς σε αυτή τη φάση προυπολογίζεται πόσα χρήματα θα πάνε που και γιατί. Οι δουλείες που θα αναθέσετε στα ευρώ σας θα είναι και οι κατηγορίες εξόδων σας παρακάτω. Κατανείμετε μερικά ευρώ επίσης στη θέση με το «ξοδεύω όπως θέλω εγώ».

Οι κατηγορίες εξόδων ή οι αναθέσεις για τα ευρώ σας είναι κάπως σαν το λογιστικό σχέδιο για όσους έχουν γνώσεις λογιστικής. Αυτό που χρησιμοποιώ εγώ το διαμόρφωσα σύμφωνα με τις ανάγκες μου. Καθ’ ενός μπορεί να είναι διαφορετικό δεν είναι κατ’ ανάγκη αναγκαστικό να ακολουθήσετε το ίδιο. Το έχω χωρισμένο σε κύριες κατηγορίες και υποκατηγορίες. Παρακάτω μπορείτε να το δείτε αναπτυγμένο ένα γενικό πλάνο με κατηγορίες που μπορείτε να το προσαρμόσετε σύμφωνα με τις δικές σας ανάγκες. Εγώ πλέον χρησιμοποιώ το free λογισμικό HomeBank. Ένα γενικό σχέδιο λογαριασμών για τις διάφορες κατηγορίες εξόδων μπορεί να είναι το παρακάτω.

1.       ΕΞΟΔΑ ΟΙΚΙΑΣ

1.1.1. Υποθήκη/Ενοικίο

1.1.2. Ηλεκτρικό Ρεύμα

1.1.3. Πετρελαίο

1.1.4. Ξυλεία για τζάκι

1.1.5. Φυσικό Αέριο

1.1.6. Ύδρευση

1.1.7. Σταθερό Τηλέφωνο

1.1.8. Κινητό Τηλέφωνο

1.1.9. Καλωδιακή/Δορυφορική Τηλεοράση

1.1.10.    Internet

1.1.11.    Έπιπλα/Διακοσμήσεις

1.1.12.    Κήπος

1.1.13.    Εφόδια σπιτιού

1.1.14.    Συντήρηση/Επισκευές

1.1.15.    Ηλεκτρονικός Υπολογιστής/Laptop

1.1.16.    Ηλεκτρικές/Ηλεκτρονικές συσκευές

1.1.17.    Βελτιώσεις οικίας

1.1.18.    Άλλα

2.       ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΔΙΑΒΙΩΣΗ

2.1.1. Ψώνια Σουπερ Μαρκετ

2.1.2. Προσωπικά είδη

2.1.3. Ρουχισμός/Παππούτσια

2.1.4. Καθαριοτήτα

2.1.5. Έτοιμο Φαγητό

2.1.6. Στεγνοκαθαριστήριο

2.1.7. Κομμωτήριο

2.1.8. Άλλα

3.       ΜΕΤΑΦΟΡΙΚΑ

3.1.1. Αγορά Ανταλακτικών/Ελαστικών/Εξαρτημάτων

3.1.2. Καυσίμα Αυτοκινήτου

3.1.3. Καυσίμα Μηχανάκι

3.1.4. Εισητήρια Λεωφορείο/Ταξί/Τρένο/ΚΤΕΛ

3.1.5. Επισκευές/Συνεργείο/Service

3.1.6. Τέλη Κυκλοφορίας

3.1.7. Πάρκινγκ

3.1.8. Τέλη για άδειες/Παράβολα/Διάφορα

3.1.9. Άλλα

4.       ΥΓΕΙΑ-ΙΑΤΡΙΚΑ

4.1.1. Ιατρός/Οδοντιατρός

4.1.2. Ιατρικές εξετάσεις

4.1.3. Φάρμακα

4.1.4. Συνδρομή σε Κάρτα Υγείας

4.1.5. Επείγοντα

4.1.6. Θεραπείες

4.1.7. Άλλα

5.       ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΗ ΚΑΛΥΨΗ

5.1.1. Αυτοκινήτου

5.1.2. Υγείας

5.1.3. Κατοικίας

5.1.4. Ζωής

5.1.5. Μηχανάκι

6.       ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ-ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ

6.1.1. Δίδακτρα

6.1.2. Βιβλία

6.1.3. Μαθήματα Μουσικής

6.1.4. Φωτοτυπίες

6.1.5. Γραφική ύλη/Στυλό/Μολύβι

6.1.6. Άλλα

7.       ΔΩΡΕΕΣ-ΔΩΡΑ

7.1.1. Φιλοδωρήματα

7.1.2. Δώρα που δόθηκαν

7.1.3. Δωρεές κοινοφελείς

7.1.4. Για Γενέθλια/Γάμους/Βαπτίσεις

7.1.5. Δωρεές εκκλησίες

7.1.6. Άλλα

8.       ΑΠΟΤΑΜΙΕΥΣΕΙΣ

8.1.1. Emergency Fund

8.1.2. Μεταφορά για αποταμιεύση

8.1.3. Συνταξιοδοτήσηση

8.1.4. Επενδύσεις

8.1.5. Κολλέγιο

8.1.6. Άλλα

9.       ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ

9.1.1. Δάνειο στεγαστικό

9.1.2. Δάνειο καταναλωτικό

9.1.3. Δάνειο αυτοκινήτου

9.1.4. Πιστωτική Κάρτα

9.1.5. Έξοδα τρίτων/Δικηγόρος/Λογιστής

9.1.6. Χαρτζιλίκι παιδιών

9.1.7. Φορολογία Εισοδήματος

9.1.8. Δημοτικοί Φόροι

9.1.9. Άλλα

10.   ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΗ

10.1.1.    Καφετέρια/Κλαμπ

10.1.2.    Ταβέρνα/Πιτσαρία/Εστιατόριο/Γυράδικο

10.1.3.    Μπουζούκια

10.1.4.    Videos/DVDs

10.1.5.    Μουσική

10.1.6.    Παιχνίδια

10.1.7.    Κινηματογράφος/Θέατρο

10.1.8.    Συναυλίες/Κονσέρτα

10.1.9.    Βιβλία

10.1.10. Χόμπυ

10.1.11. Φιλμ/Φωτογραφίες

10.1.12. Αθλήματα

10.1.13. Εξωτερικές Δραστηριοτήτες

10.1.14. Παιχνίδια/Gadgets

10.1.15. Άλλα

11.   ΕΝΤΥΠΑ

11.1.1.    Εφημερίδες

11.1.2.    Περιοδικά

11.1.3.    Άλλα

12.   ΣΥΝΔΡΟΜΕΣ

12.1.1.    σε εφημερίδες

12.1.2.    σε περιοδικά

12.1.3.    σε συλλόγους

12.1.4.    Κοινό Ταμείο στο χώρο Εργασίας

12.1.5.    Άλλα

13.   ΔΙΑΚΟΠΕΣ-ΕΚΔΡΟΜΕΣ

13.1.1.    Ταξιδιωτικά/Εισητήρια/Τρένο/Πλοιο/ΚΤΕΛ

13.1.2.    Διαμονή

13.1.3.    Φαγητό

13.1.4.    Ενοικιάση Αυτοκινήτου/Δικύκλου

13.1.5.    Διασκέδαση

13.1.6.    Άλλα

14.   ΔΙΑΦΟΡΑ ΕΞΟΔΑ

14.1.1.    Τραπεζικά έξοδα

14.1.2.    Ταχυδρομικα έξοδα/τέλη

14.1.3.    Έξοδα ταχυμεταφορών (courier)

14.1.4.    Έξοδα Φόρτισης Visa Prepaid

14.1.5.    Φορός Τόκων Καταθέσεων περιόδου

14.1.6.    Φορός Τόκων Καταθέσεων προθεσμιακής

Γεωργιτσόπουλος Φ. Νικόλαος

Συμβουλές Personal Finance-Μέρος 1ο

Εχθές 31 Οκτωβρίου ήταν η Παγκόσμια ημέρα αποταμίευσης. «Η αποταμίευση συμβάλλει στο ατομικό και γενικό καλό» ήταν το μότο της χθεσινής ημέρας έτσι κι εγώ αποφάσισα να ξεκινήσω αυτές τις συμβουλές Personal Finance γιατί δυστυχώς βλέπω ανθρώπους που δε γνωρίζουν πως να διαχειρίζονται τα χρήματα τους. Φυσικά δε θα σας τις αραδιάσω όλες μαζί γιατί θα ήταν πάρα πολύ κουραστικό να τις διαβάσετε όλες μαζί. Σκέφτηκα να το κάνω κάθε εβδομάδα αυτό και να αναρτώ εδώ και από μερικές.

Ευχαριστώ που μπαίνετε στο κόπο να διαβάσετε στο blog μου για ένα θέμα τόσο βαρετό όσο δε φαντάζεστε το Budgeting. Τι σημαίνει Budgeting; Στα ελληνικά είναι η διαδικασία σύνταξης ενός προϋπολογισμού. Και τι μας χρειάζεται ο προϋπολογισμός; Αυτό είναι που θα συζητήσουμε τον επόμενο καιρό.

Συνήθως μαθαίνουμε να χειριζόμαστε τα χρήματα των άλλων με μεγαλύτερη ευκολία απ’ ότι διαχειριζόμαστε τα δικά μας χρήματα. Μας μαθαίνουν πώς να διαχειριζόμαστε τα χρήματα των ξένων και όχι αυτά που κατέχουμε εμείς. Το αντικείμενο αυτό δυστυχώς δε διδάσκεται και είναι κάτι που ο καθένας από εμάς θα πρέπει να αντιμετωπίσει μόνος του. Η οικονομική μας παιδεία είναι φτωχή και θα πρέπει να συμβάλουμε όλοι μας τα μέγιστα για τη βελτίωση της.

Ποια είναι όμως η ουσία και το περιεχόμενο του Personal Finance; Είναι η προσωπική διαχείριση των οικονομικών μας. Όχι μόνο των χρημάτων που καταλήγουμε να έχουμε μετά από μια περίοδο αποταμίευσης για παράδειγμα άλλα και το πως θα σχεδιάσουμε τη δημιουργία αυτών των χρημάτων. Ασχολούμαι με ένα κομμάτι της λογιστικής πολύ πριν ακόμα επιλέξω να σπουδάσω λογιστική. Το κομμάτι αυτό ονομάζεται προϋπολογισμός (Budget). Στη πραγματικότητα επέλεξα να σπουδάσω στη συνέχεια λογιστική γιατί η ιδέα της διαχείρισης των οικονομικών ήταν πολύ οικία σε εμένα. Η τελειοποίηση της αργούσε άλλα ήρθε, άλλα αυτό είναι κάτι που θα σας εξηγήσω μια άλλη φορά.

Διαβάζοντας ένα βιβλίο για Personal Finance μπορεί να διαπιστώσετε ότι πολύ συχνά γίνεται λόγος για τον προσωπικό σας προϋπολογισμό. Ο προσωπικός σας προϋπολογισμός είναι το οικονομικό σας σχέδιο για το πως θα πορευθείτε αυτό το μήνα, τον επόμενο χρόνο, τα επόμενα 10 χρόνια.

Το πρόβλημα με το Budgeting είναι ότι δε πουλάει. Δεν είναι σέξι. Συνεπώς προσπαθούν να το κάνουν περίπλοκο ενώ στη πραγματικότητα είναι κάτι πολύ απλό. Μπορεί να σας φαίνεται αστείος ο τρόπος που το παρουσιάζω άλλα δεν είναι. Ο προσωπικός σας προϋπολογισμός είναι κάτι πολύ σημαντικό και τις περισσότερες φορές οι άνθρωποι δε του δίνουν την αξία που του αξίζει.

Κατά την άποψη μου ο προσωπικός προϋπολογισμός του καθ’ ενός είναι ο θεμέλιος λίθος επάνω στον οποίο χτίζεται η οικονομική του ζωή. Ας μην ξεχνάμε ότι τα χρήματα είναι το μέσο για να ζούμε και να χαιρόμαστε τη ζωή (όταν τα έχουμε). Το λάθος γίνεται όταν το χρήμα γίνεται αυτοσκοπός.

Όλες οι χρηματοοικονομικές μας αποφάσεις εξαρτιόνται από το προσωπικό μας προϋπολογισμό. Ο προσωπικός προϋπολογισμός σου είναι το δικό μας δέντρο. Τα χρήματα που θα συγκεντρώσεις για παράδειγμα για τη σύνταξη σου είναι ο καρπός από αυτό το δέντρο. Ο προσωπικός μας προϋπολογισμός θα πρέπει να είναι ένα πολύ ισχυρό με βαθιές ρίζες δέντρο ακατανίκητο και αμετακίνητο από οποιαδήποτε δύναμη.

Το καινούργιο αυτοκίνητο που πιθανόν να θές να αγοράσεις είναι ο καρπός αυτού του δέντρου. Το σπίτι που θες να αγοράσεις είναι ο καρπός αυτού του δένδρου. Τα χρήματα που θες να συγκεντρώσεις για να κάνεις το μελλοντικό σου ταξίδι στο εξωτερικό μάντεψε τι είναι; Είναι ο καρπός αυτού του δένδρου που λέγεται προϋπολογισμός.

Αν δεν φυτέψεις και φροντίσεις αυτό το δένδρο δε θα σου αποφέρει και καρπούς. Όσο περισσότερο φροντίζεις αυτό το δένδρο τόσο καλύτερα θα αποδίδει.

Μια συμβουλή που μπορεί να σας δώσει κάποιος guru μέσω ενός βιβλίου Personal Finance για το δικό σας προϋπολογισμό είναι «Να αποταμιεύετε τουλάχιστον του 15% του εισοδήματος σας».

Ναι άλλα και πάλι κάπου πρέπει να βρω αυτό το 15% πρώτα.

Μια άλλη συμβουλή που μπορεί να σας δώσει κάποιος guru μέσω ενός βιβλίου Personal Finance είναι «Να αποταμιεύετε χρήματα για τις σπουδές των παιδιών σας»

Ωραία καλά τα λές άλλα από που θα έρθουν;

Τα περισσότερα βιβλία για Personal Finance εστιάζουν στους καρπούς. Εμείς θα εστιάσουμε στο δένδρο. Το δένδρο που πρέπει να φυτέψουμε είναι ο προσωπικός μας προυπολογισμός. Οι καρποί του δένδρου θα έρθουν στη συνέχεια και αυτό πρόκειται να συζητήσουμε.

Για αρχή καθίστε και γράψτε το προσωπικό σας στόχο. Γράψτε ποιος θέλετε να είναι ο καρπός του δένδρου σας. Τι θα κάνετε;

• Θα ξεχρεώστε ένα δάνειο;
• Θα ξεπληρώσετε το σπίτι που αγοράσατε;
• Θα βάζετε πιο πολλά χρήματα στην άκρη για τη συνταξιοδότηση;
• Θα κάνετε ξέφρενες διακοπές;
• Θα αγοράσετε καινούργιο αυτοκίνητο;

Γράψτε ποιοι είναι οι δικοί σας προσωπικοί οικονομικοί στόχοι που θέλετε να πετύχετε. Φυτέψτε το δικό σας δέντρο, βοηθήστε το να ριζώσει και δείτε το να μεγαλώνει.

Βήματα σχεδιασμού:

Για αρχή γράψτε τους βραχυπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους οικονομικούς σας στόχους.

Γεωργιτσόπουλος Φ. Νικόλαος